Apostolische pelgrimstocht naar Keulen voor de Wereldjongerendagen

Beste broeders en zusters!

Vandaag wil ik gezamenlijk met u terugkijken op de dagen die ik in Keulen heb doorgebracht ter gelegenheid van de Wereldjongerendagen [d:2], net zoals de geliefde Johannes Paulus II deed na elke apostolische pelgrimstocht. De Goddelijke voorzienigheid heeft gewild dat mijn eerste pastorale bezoek buiten Italië uitgerekend mijn vaderland als bestemming had. Dit bezoek heeft plaatsgevonden ter gelegenheid van de grote bijeenkomst van de jeugd van over heel de wereld, 20 jaar nadat de Wereldjongerendagen zijn ingevoerd met profetische inspiratie door mijn gedenkwaardige voorganger. Nu bij mijn thuiskomst dank ik God uit de grond van mijn hart voor het geschenk van deze pelgrimstocht die ik mij met dankbaarheid zal blijven herinneren. Wij hebben allen ervaren dat de reis een geschenk van God was. Zeker, vele mensen hebben er aan bijgedragen, maar uiteindelijk was de begenadiging van deze ontmoeting een geschenk van boven, van de Heer. Tevens gaat mijn dank uit naar al diegenen die alle onderdelen van deze bijeenkomst met toewijding en liefde hebben voorbereid en georganiseerd: in de eerste plaats de aartsbisschop van Keulen, kardinaal Joachim Meisner, voorzitter van de bisschoppenconferentie, kardinaal Karl Lehman, en ook de Duitse bisschoppen die ik aan het einde van mijn bezoek heb ontmoet. Verder wil ik de autoriteiten, de organisaties en de vrijwilligers bedanken die hebben bijgedragen aan het goede verloop van de Wereldjongerendagen. Ik dank ook alle personen en gemeenschappen die deze gelegenheid hebben gesteund door middel van hun gebed en de zieke mensen die hun lijden hebben aangeboden voor het welslagen van dit belangrijke evenement.

Al bij mijn aankomst op de luchthaven Keulen/Bonn [607] ervaarde ik een geestelijke omhelzing van de jonge deelnemers aan de Wereldjongerendagen [d:2]. Tijdens de rondvaart op de Rijn van de aanlegplaats Rodenkirchen-brug naar Keulen, onder begeleiding van vijf schepen die de vijf werelddelen vertegenwoordigen, ervaarde ik steeds meer emoties. Zeer indrukwekkend was de stop voor de aanlegsteiger van de Poller Rheinwiesen waar vele duizenden jongeren al stonden te wachten. Met deze jongeren had ik de eerste officiële ontmoeting [603] die "een feestelijke receptie" was genoemd en het volgende motto van de Heilige Drie Koningen had: "Waar is de Koning van de Joden die geboren is?" Mat. 2, 2a [b:Mt. 2, 2]. De Drie Koningen waren de 'leiders' van deze jonge pelgrims, die geloven in het mysterie van Zijn aanwezigheid in de Eucharistie. Zij leiden de jongeren als het ware op hun weg naar Christus. Het is zeker relevant dat dit alles geschiedde terwijl wij het einde naderen van het door Johannes Paulus II ingestelde " Jaar van de Eucharistie [d:5]". "Wij zijn gekomen om Hem te aanbidden": Dit thema van de samenkomst vormde een uitnodiging aan iedereen om in de geest de Heilige Drie Koningen te volgen en samen met hen een innerlijk pad af te leggen van bekering naar Immanuel, naar de 'God met ons', om Hem te leren kennen, Hem te ontmoeten en Hem te aanbidden en - na Hem te hebben ontmoet en vereerd - met een hart dat tot op de bodem vervuld is met Zijn licht en Zijn vreugde weer terug naar huis te gaan.

De jongeren hadden in Keulen verschillende gelegenheden om zich in dit belangrijke spirituele onderwerp te verdiepen. Tegelijkertijd voelden zij zich door de Heilige Geest aangespoord om bezielde en standvastige getuigen te zijn van Christus, die ons heeft beloofd tot aan het einde der tijden in de Eucharistie werkelijk bij ons aanwezig te zijn. Ik denk terug aan de afzonderlijke momenten die ik tot mijn vreugde met hen kon delen, vooral de gebedswake op zaterdagavond [601] en de sluitingsdienst op zondag [600]. Dankzij de radio- en televisieverbindingen konden miljoenen andere jongeren uit alle werelddelen zich aansluiten bij deze indrukwekkende betuiging van het geloof. Verder zou ik hier ook een unieke ontmoeting met jullie willen delen, namelijk die met de seminaristen, de jonge mannen die geroepen zijn tot een persoonlijk leerling zijn van Christus, leraar en herder. Ik wilde een speciaal moment aan hen wijden, ook om het aspect van roeping, dat typisch is voor de Wereldjongerendagen [d:64], te benadrukken. Heel wat roepingen tot het priesterambt en tot het gewijde leven zijn in de afgelopen 20 jaar ontstaan juist tijdens de Wereldjongerendagen [d:64]. Dit zijn zegenrijke gelegenheden waarbij de Heilige Geest Zijn oproep krachtig laat horen.

De oecumenische ontmoeting met de vertegenwoordigers van de andere kerken en kerkelijke gemeenschappen [608] past heel goed in de hoopvolle context van deze dagen in Keulen. Duitsland heeft een belangrijke rol in de oecumenische dialoog, ten eerste vanwege de treurige geschiedenis van verdeeldheid en ten tweede vanwege de positie die Duitsland inneemt op het pad van verzoening. Ik hoop dat de dialoog, als wederzijdse uitwisseling van geschenken en niet alleen van woorden, zal blijven bijdragen tot de verdere groei en rijping van de geordende en harmonieuze 'symfonie' die katholieke eenheid is. In dit opzicht zijn de Wereldjongerendagen [d:64] een waardevol oecumenisch 'laboratorium'. Mijn herinnering aan het bezoek aan de synagoge van Keulen [602], waar de oudste Joodse gemeenschap in Duitsland is gevestigd, is niet zonder emotie. Samen met onze Joodse broeders heb ik de 'Shoah' herdacht. Ook hebben wij de bevrijding van de nationaal-socialistische concentratiekampen die 60 jaar geleden plaatsvond herdacht. Dit jaar is het ook 40 jaar geleden dat Nostra Aetate [610]verscheen. Deze verklaring van het Tweede Vaticaans Concilie was de inluiding van een nieuw tijdperk van dialoog en spirituele solidariteit tussen joden en christenen evenals waardering voor de andere grote godsdienstige tradities. De Islam heeft een speciale plek binnen de wereldgodsdiensten, omdat haar volgelingen de ene God aanbidden en graag refereren aan de aartsvader Abraham. Om deze reden wilde ik een ontmoeting hebben met een aantal vertegenwoordigers van bepaalde moslimgemeenschappen. Ik heb hen verteld over de hoop en de zorgen van dit lastige moment in de geschiedenis waar wij ons in bevinden, in de hoop dat fanatisme en geweld kunnen worden geëlimineerd en dat wij kunnen samenwerken om de fundamentele rechten en de waardigheid van alle mensen te beschermen.

Beste broeders en zusters, vanuit het hart van het "oude" Europa, dat in de vorige eeuw helaas afschuwelijke oorlogen en onmenselijke regimes heeft meegemaakt, hebben de jongeren de boodschap van hoop gericht aan de mensheid van nu. Deze boodschap is niet bedrieglijk, want het is gebaseerd op het Woord van God, die mens werd in Jezus Christus, die gestorven en opgestaan is voor onze verlossing. De jonge mensen in Keulen hebben in het mysterie van de Eucharistie de Immanuel ervaren, de 'God met ons', en hebben Hem aanbeden; zij hebben nog beter kunnen zien dat de Kerk één grote familie is die met de hulp van God een plek is van gemeenschap en eenheid tussen alle continenten, culturen en rassen. Een familie die de wereld ontstijgt en grenzen noch barrières kent. De Kerk is bij wijze van spreken een "grote bijeenkomst van bedevaartgangers" die gezamenlijk met Christus voortgaan, geleid door Hem, de stralende ster die de geschiedenis verlicht. In de Eucharistie maakt Jezus Zichzelf tot onze metgezel, en in de Eucharistie - zo zei ik in de preek bij de sluitingsviering [600|2], waarin ik een variatie maakte op een bekend beeld uit de natuurkunde - brengt Hij in het diepste binnenste van ons bestaan 'de atoomsplitsing' voort. Alleen deze innerlijke explosie van het goede dat het kwade overwint kan de andere veranderingen teweegbrengen die noodzakelijk zijn om de wereld te veranderen. Jezus is het aangezicht van de genadevolle God voor ieder mens. Hij blijft onze weg verlichten net als de ster die de Drie Koningen geleid heeft en Hij vervult ons met Zijn vreugde. Laten wij daarom bidden dat de jongeren die in Keulen samen zijn gekomen het licht van Christus, die waarheid en liefde is, met zich mee mogen dragen en dit licht overal zullen verspreiden. Ik vertrouw erop dat wij dankzij de kracht van de Heilige Geest en dankzij de moederlijke hulp van de Heilige Maagd Maria een opleving van hoop in Duitsland zullen beleven, in Europa en over de gehele wereld.

Samenvatting van de catechese
Vandaag kijk ik met genoegen terug op mijn apostolische reis naar Keulen ter gelegenheid van de XXe Wereldjongerendagen [d:2] en dank ik God voor dit eerste pastorale bezoek buiten Italië die mij naar mijn Duitse thuisland heeft gebracht. Deze terugblik op de dagen in Keulen vervuld mij met dankbaarheid voor iedereen die heeft bijgedragen aan het succes van de Wereldjongerendagen [d:64]. Vanaf de aanvang van het evenement heb ik de nabijheid van de jongeren mogen ervaren en heb ik hun grote genegenheid mogen voelen. Wij hebben ons allen laten verlichten en leiden door de ster die eerder aan de Heilige Drie Koningen de weg naar verlossing heeft gewezen. De jongeren en ik, wij zijn gekomen om Hem te aanbidden, Christus de Heer. Wij hebben ons op het innerlijke pad begeven dat ons naar Jezus leidt, om Hem beter te leren kennen, Hem te ontmoeten, Hem te aanbidden en, vervuld met Zijn goddelijke licht, moedig en met hoop vervuld voort te gaan op onze paden. Uitzonderlijke momenten van de Wereldbijeenkomst waren de wake en de plechtige Heilige Mis op het Marienfeld. Het was ook mijn specifieke streven om de vele jonge mannen die als seminaristen op het pad zijn van bijzonder discipelschap van Christus aan te moedigen.

Begroeting van de pelgrims
Van harte groet ik alle Duitstalige pelgrims, onder hen families uit het aartsbisdom München-Freising. De Wereldjongerendagen te Keulen [d:2] hebben eens te meer duidelijk gemaakt dat de Kerk een grote familie is die verenigd is door het geloof en de gehele wereld en alle tijden, hemel en aarde omvat. Wij hebben Jezus Christus mogen ontmoeten, Hij die ons het barmhartige gezicht van God laat zien. Laten wij ons leiden op ons levenspad door het licht van Christus, net zoals het licht van de ster ooit de wijzen uit het Oosten de weg heeft gewezen. Moge dit licht u te allen tijde verlichten; moge de zegening van de Heer u op al uw wegen vergezellen!