Inhoudsopgave

- Maria in het leven van de Kerk - diverse aspecten van en over Maria

In het leven van de Kerk speelt Maria, de Moeder van God, een belangrijke rol. Onder de diverse aspecten is in dit overzicht facetten daarvan belicht in het kerkelijk spreken. Wij roepen Maria wel in als voorspreekster bij de Heer, tot haar bidden of haar zelfs aanbidden doen we niet: we bidden tot God, soms via Maria, en alleen God aanbidden we.

Meer algemene beschrijvingen zijn te vinden in:

8e hoofdstuk de Pastorale Constitutie Lumen Gentium van het Tweede Vaticaans Concilie (De Heilige Maagd en Moeder Gods Maria in het geheim van Christus en de Kerk) [617 |+ 110 ]
Catechismus van de Katholieke Kerk (...geboren uit de maagd Maria) [1 |+ 588 ]
Paus Paulus VI, Apostolische Exhortatie Marialis Cultus [598] over de vernieuwing van de Maria-verering in liturgie en persoonlijke beleving
Paus Johannes Paulus II, Catechesereeks Theotokos: Vrouw, Moeder, Leerling [d:283]

Over specifieke onderwerpen is op diverse plekken wat terug te vinden. Hierbij enkele belangrijke:

Akathístos
- H. Paus Joahnnes Paulus II
  - 1984 - Akathístos [190] (Angelus)
Bedevaartsplaatsen
- Bonaria/Cagliari - Sardinië (Italië)
  - Paus Franciscus
    - 2013 - De andere meer als broeder beschouwen [5089]
- Calvarië, Vrouwe van (Polen)
  - H. Paus Johannes Paulus II
    - 2002 - Onze Vrouwe van Calvarië [208] (Gebed)
- Fatima (Portugal)
  - zie ook dossier Fatima [d:448]
  - Paus Benedictus XVI
    - 2010 - Dossier over bezoek aan Fatima [d:301]
  - Kardinaal Ratzinger:
    - 2000 - Theologisch commentaar op de Verschijningen van Fatima [3573]
  - H. Paus Johannes Paulus II
    - 2000 - Uitleg "Derde Geheim van Fatima" [160]
    - 1996 - Boodschap Wereld Ziekendag 1997 [946] te houden in Fatima
  - H. Paus Paulus VI
    - 1964 - Gouden Roos naar Fatima [1612|40]
  - Paus Pius XII
    - 1946 - Kroning tot "Koningin van de wereld" [5274]
    - 1942 - Toewijding aan het Onbevlekt Hart van de H. Maagd [415]
- Guadaloupe (Mexico)
  - H. Paus Johannes Paulus II
    - 2002 - Decreet van de Heiligverklaring van Juan Diego Cuauhtlatoatzin [4378]
- La Salette (Frankrijk) zie Salette, La
- Loreto (Italië)
  - zie ook Litanie van Loreto [d:515]
  - Paus Franciscus
    - 2019
      - Paus breidt devotie tot Maagd Maria van Loreto uit [n:4614]
      - Decreet Over de opneming van de viering van de Heilige Maagd Maria van Loreto in de Romeinse Kalender [7488]
  - Paus Benedictus XVI
    - 2007 - Gebed bij Maria van Loreto [2033]
  - H. Paus Johannes XXIII
    - 1962 - Tijdens pelgrimage naar Loreto aan de vooravond van Vaticanum II [4704]
  - Paus Leo XIII
    - 1883 - Salutaris Ille [355]
  - Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Discipline van de Sacramenten [d:108]
    - 2020 - Aan de voorzitters van de Bisschoppenconferenties over de aanroepingen "Mater Misericordiae", "Mater Spei" en "Solacium Migrantium" die in de Litanie van Loreto ingevoegd worden [7771]
- Lourdes (Frankrijk)
  - Paus Benedictus XVI (2008)
    - Bezoek aan o.a. Lourdes [d:310]
  - H. Paus Johannes Paulus II
    - 2004 - Onze Vrouwe van Lourdes [328] (Gebed) en dossier [d:15]
    - 1983 - Onze Vrouwe van Lourdes [372] (Gebed) en Tot de jongeren in de Pius X-basiliek te Lourdes [4505]
  - Paus Pius XII
    - 1957 - Encycliek Le pélerinage de Lourdes [699]
    - 1957 - Apostolische Constitutie Primo exacto saeculo [5541]
- Maastricht (Nederland)
  - H. Paus Johannes Paulus II
    - 1985 - Sterre der Zee [201] (Gebed)
- Mariazell (Oostenrijk)
  - Paus Benedictus XVI
    - 2007 - Door de waarheid van Christus zijn wij anders dan de wereld [2027] (Homilie)
  - H. Paus Johannes Paulus II
    - 2002 - Onze Lieve Vrouwe [208] (Gebed)
- Nazareth (Israël)
  - H. Paus Johannes Paulus II
    - 2000 - Maria Boodschap [71] (Homilie)
  - H. Paus Paulus VI
    - 1964 - Ter ere van de H.Maagd [93] (Homilie)
- Salette, La (Frankrijk)
  - Paus Franciscus
    - 2021 - Franciscus gedenkt Mariaverschijning in La Salette [n:5003]
- Savona (Italië)
  - Paus Benedictus XVI
    - 2008 - De naam van de Onuitsprekelijke is Barmhartigheid, Genade, Trouw [7740|3-5] (Maagd van de Barmhartigheid)
- Schaan-Dux (Liechtenstein)
  - H. Paus Johannes Paulus II
    - 1985 - Maria zum Trost [373] (Gebed)
Boodschap, Maria (Aankondiging van de Heer, 25 maart)
- Paus Franciscus
  - 2015 - Audiëntie Gebed voor de Synode over het gezin [5862|1-2]
- H. Paus Johannes Paulus II
  - 2000 - Homilie Op het Hoogfeest Maria Boodschap, Nazareth [71]
- H. Paus Paulus VI
  - 1974 - Apostolische Exhortatie Marialis Cultus [598|6]
  - 1964 - Homilie Ter ere van de H. Maagd [93]
Dormitio - zie Tenhemelopneming (15 aug)
Geboorte, Maria (8 september)
- Paus Benedictus XVI
  - 2007 - Homilie Door de waarheid van Christus zijn wij anders dan de wereld [2027]
Hemelvaart - zie Tenhemelopneming (15 aug.)
Hyperdulia
- H. Paus Paulus VI
  - De verering van Maria [707] 1964
Kerk - zie Moeder van de Kerk
Koningin
- Paus Benedictus XVI
  - 2012 - Heilige Maagd Maria, Koningin [4672] (Audiëntie)
- Paus Pius XII
  - 1954 - La Testamonianze [4673] (Toespraak)
  - 1954 - La Testamonianze [4673|13-22] (Gebed)
  - 1954 - Ad Caeli Reginam [138] (Encycliek)
  - 1946 - Koningin van de wereld [5274] (Radiotoespraak)
Lichtmis - Feest van de Opdracht van de Heer in de tempel, 2 februari (gecombineerd met Werelddag van het Godgewijde leven [d:338] vanaf 1997)
- Directorium over volksvroomheid en liturgie. Principes en richtlijnen [1096|120-123]
- Paus Franciscus:
  - 2019 - Zaligsprekingen 1. - Inleiding [7580] (Angelus)
  - 2017 - Godgewijd leven: geen professionals in het sacrale maar vaders en moeders [5629] (Homilie)
  - 01-02-2016 - Audiëntie bij de afsluiting Godgewijde Leven: profetie, nabijheid, hoop [6201]
  - 2015 - Zich verlagen om te dienen [5804] (Homilie)
- Paus Benedictus XVI
  - 2013 - Het gewijde leven is een bedevaart van de geest [4853] (Homilie)
  - 2008 - Tot de mannelijke en vrouwelijke religieuzen aan het eind van de Eucharistie op het Feest van de Opdracht van de Heer [4134] (Toespraak)
- H. Paus Johannes Paulus II
  - 1988 - Viering van de Goddelijke liturgie volgens de Syro-Maronitische ritus op het Feest van de Presentatie van de Heer [1195] (Homilie)
  - 1984 - U bent aan God gewijde personen en gemeenschappen [7216] (Homilie)
- H. Paus Paulus VI
  - Marialis Cultus [598|7] (Apostolische Exhortatie)
  - 1970 - Bij de traditionele Kaarsenzegening [4092] (Homilie)
Maagdelijkheid
- Leerstellig:
  - Dogma - 2e Concilie van Constantinopel (553): Sessio VIII - Canones [902|(2)]
  - Paus Siricius - Brief (392): De virginitate Beate Mariae Virginis [6769]
  - Synode van Lateranen (649): Sessio V [1003]
  - 4e Concilie van Lateranen (1215): Caput 1: De fide catholica [796|2]
  - Paus Paulus IV: Constitutie (1555): Cum quorumdam hominum [1005]
  - Catechismus van de Katholieke Kerk [1|496-507]
- H. Paus Johannes Paulus II
  - 1995 - Maria is de Maagdelijke Moeder van God [3353] (Audiëntie)
  - 1987 - Redemptoris Mater [713|31-33] (Encycliek)
  - 1987 - Maria's maagdelijke moederschap [156] (Audiëntie)
Mariajaar
- 1954
- 07-06-1987 t.m. 15-08-1988
  - 25-03-1987: Redemptoris Mater [713|48-50]
Moeder Gods
- Leerstellig:
  - Dogma: Maria, Moeder Gods Theotokos (Concilie van Efese, 431): Epistula II Cyrilli Alexandrini ad Nestorium [959|2] (DH 251)
  - 1965 - Vaticanum II: Lumen Gentium [617|53] (DH 4173)
  - Catechismus van de Katholieke Kerk [1|495]
- Directorium over volksvroomheid en liturgie. Principes en richtlijnen [1096|115-117]
- Paus Franciscus
  - 2020 - Geboren uit een Vrouw [7556] (Homilie)
  - 2018 - Tot de nationale Directeuren van de pastoraal voor de migranten die deelnemen aan de Conferentie, georganiseerd door de Raad van de Bisschoppenconferenties van Europa (CCEE) [6756] (Angelus)
  - 2017 - Moeders, tegengif voor individualisme en egoïsme [5473] (Homilie)
  - 2015 - Laten wij voor alle volken de in Christus mensgeworden zegen van God uitstralen! [5771] (Homilie)
  - 2014 - Of we willen of niet, het zijn onze broeders [5247] (Homilie)
- Paus Benedictus XVI
  - 2012 - Octaafdag van Kerstmis, Hoogfeest van de Moeder Gods en 45e Werelddag voor de Vrede [4449|1-3] (Homilie)
  - 2008 - De laatste wilsbeschikking van de Heer: dat wij Maria opnemen in ons eigen leven [2170] (Audiëntie)
  - 2006 - De volheid van de tijd [1617] (Homilie)
- H. Paus Johannes Paulus II
  - 1987 - Maria's Maagdelijke Moederschap [156] (Audiëntie)
  - 1987 - Hoogfeest van Heilige Moeder Gods [127] (Homilie)
- Paus Pius XI
  - 1931 - 15e eeuwfeest van de proclamatie van Maria, Moeder van God [2797] (Encycliek)
Moeder van de Kerk
- Catechismus van de Katholieke Kerk [1|963-966.973]
- Vaticanum II [d:4]
  - 1964 - Lumen Gentium [617|52-69]
  - 1963 - Sacrosanctum Concilium [570|5]
- Paus Franciscus
  - 2018 - Mater Ecclesiae: "'Zie daar uw zoon.' ... 'Zie daar uw moeder.' En van dat ogenblik af nam de leerling haar bij zich in huis." (Joh. 19, 26-27) [6736] (Boodschap Wereldziekendag)
- Paus Benedictus XVI
  - 2009 - Paus Paulus VI en Maria, Moeder van de Kerk [6852] (Angelus)
  - 2007 - Kijkend naar Maria aan het nieuwe jaar beginnen, om het vrucht te laten dragen [1610] (Homilie)
- H. Paus Johannes Paulus II
  - 2002 - Rosarium Virginis Mariae [79|15] (Apostolische Brief)
  - 1997 - Maria, de Moeder van de Kerk [6857]
  - 1987 - Redemptoris Mater [713|47] (Encycliek)
- H. Paus Paulus VI
  - 1974 - Marialis Cultus [598|28] (Apostolische Exhortatie)
  - 1968 - Solemni hac liturgia - Credo van het Volk van God [763|15] (Motu Proprio)
  - 1967 - Signum Magnum [765] (Apostolische Exhortatie)
  - 1964 - Post Duos Menses [1612|27] (Titel "Moeder van de Kerk" gegeven tijdens toespraak 2e Vaticaans Concilie)
- Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Discipline van de Sacramenten [d:108]
  - 2018 -
    - Laetitiae plena [6850] (Decreet invoering gedachtenis ‘Maria, Moeder van de Kerk’)
    - De gedachtenis van Maria "Moeder van de Kerk" [6851]
    - Notitie over de Gedachtenis van heilige Maagd Maria, Moeder van de Kerk [6886]
Onbevlekt Hart
- zie ook dossier Fatima [d:448]
- H. Paus Johannes Paulus II
  - 1984 - Toewijding aan Maria's Onbevlekt Hart [165]
- H. Paus Paulus VI
  - 1964 - Hernieuwde toewijding [1612|40]
- Paus Pius XII
  - 1952 - Toewijding van Rusland aan Maria's Onbevlekt Hart [334]
  - 04-05-1944 - Decreet Liturgie van Onbevlekt Hart van Maria
  - 1942 - Toewijding bij jubiléfeesten te Fatima [415]
Onbevlekte Ontvangenis
- Leerstellig
  - Dogma: Ineffabilis Deus [254|22]
  - Paus Pius XII - Encycliek: Fulgens Corona [147]
  - Catechismus van de Katholieke Kerk [1|490-493]
- Paus Franciscus
  - 2017 - Onbevlekt Ontvangen: het mooiste compliment [6731]
  - 2015 - In ons leven is alles gave, alles is barmhartigheid [6145]
  - 2014 - Alles is een belangeloze gave van God [5735]
  - 2013 - De schoonheid van de Moeder van Jezus [5215]
- Paus Benedictus XVI
  - 2012 - Luisteren naar de stem van God die spreekt in de stilte [4801]
  - 2011 - Akt van verering van de Onbevlekte op de Piazza di Spagna [4379]
  - 2007 - Maria, de onbevlekt ontvangene, is de "Moeder van de hoop" voor alle mensen [2124]
  - 2006 - Op het hoogfeest van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria [4343]
  - 2005 - Gebed op de Piazza di Spagna - Maria Onbevlekte Ontvangenis [776]
- H. Paus Johannes Paulus II
  - 2004 - Maria Onbevlekte Ontvangenis, Dogma 150 jaar geleden afgekondigd [397] (Homilie)
  - 2004 - H. Mis tijdens pelgrimage naar Lourdes bij 150e verjaardag dogmaverklaring van de Onbevlekte Ontvangenis [328]
  - 2003 - Maria Onbevlekte Ontvangenis [149] (Gebed)
  - 1987 - Lourdes wijst ons op de Onbevlekte Ontvangenis en de barmhartige liefde [370]
  - 1983 - Over de Onbevlekte Ontvangenis [3219]
- H. Paus Johannes XXIII
  - 8 dec. 1960 - Op het feest van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria [1725]
- Paus Pius XII
  - 1953 - Fulgens Corona [147] (Encycliek)
- H. Paus Pius X
  - 1904 - Ad Diem Illum [935] (Encycliek)
- Z. Paus Pius IX
  - 1854 - Ineffabilis Deus [254] (Dogmatische Bul)
  - 1849 - Ubi Primum [4803] (Encycliek)
- Concilie van Trente
  - Over Maria en de erfzonde Sessio V - Decretum super peccato originali [667|6]
- Congregatie voor de H. Riten
  - 1847: Decreet dat het officie van Maria Onbevlekt Ontvangen in de gehele Kerk gevierd mag worden [3765]
- Paus Sixtus IV
  - 1483: Constitutie Grave Nimis [3767]
  - 1476: Decreet Cum praeexcelsa [1738]
Roos ('Mystieke Roos', 'Oorzaak van onze blijdschap')
- Paus Pius XII
  - 1955 - Tot de deelnemers aan het internationale concours “Premio Roma” voor het kweken van nieuwe rozensoorten [4216] (Toespraak)
Rozenkrans
- Paus Franciscus
  - 2017 - Bangladesh: bereidwilligheid, medelijden, vreugde [6722] (Toespraak)
- Paus Benedictus XVI
  - 2010 - Een licht in ons dat brandt, zonder op te branden [3571|4] (Toespraak)
  - 2010 - De rozenkrans bidden voor de Christenen in het Midden-Oosten [3792] (Angelus)
  - 2009 - Tot de deelnemers aan het bidden van de Rozenkrans bij gelegenheid van de 6e Wereld Ontmoeting van de Gezinnen in Mexico-Stad [2826] (Boodschap)
  - 2007 - De Maagd Maria van de Rozenkrans en de missionaire toewijding [8141] (Angelus)
  - 2006 - Oktobermaand: rozenkrans en missie [4344] (Angelus)
- H. Paus Johannes Paulus II
  - 2002 - Rosarium Virginis Mariae [79] (Apostolische Brief)
  - 2002 - Over de rozenkrans [6691] (Audiëntie)
- H. Paus Paulus VI
  - 1969 - Recurrens mensis October [1403] (Apostolische Exhortatie)
  - 1967 - Mense Maio [187|13] (Encycliek)
  - 1966 - Christi Matri Rosarii [784] (Encycliek)
- H. Paus Johannes XXIII
  - 1962 - Oecumenicum Concilium [578] (Apostolische Brief)
  - 1961 - Il Religioso Convegno [389] (Apostolische Brief)
  - 1959 - Grata Recordatio [1093] (Encycliek]
- Paus Pius XII
  - 1957 - Novimus Libenter [7356] (brief)
  - 1953 - Rivolgiamo anzitutto [7330] (Toespraak) rozenkransgebed in het huisgezin
  - 1951 - Ingruentium malorum [162] (Encycliek)
- Paus Pius XI
  - 1937 - Ingravescentibus Malis [1511] (Encycliek)
- Leo XIII
  - 1901 - Partae Humano Generi [6489] (Apostolische Brief)
  - 1898 -
    - Ubi Primum [6493] (Apostolische Constitutie)
    - Diuturni Temporis [6490] (Encycliek)
  - 1897 - Augustissimae Virginis Mariae [2634] (Encycliek)
  - 1896 - Fidentem Piumque Animum [2633] (Encycliek)
  - 1895 - Adiutricem populi christiani [1137] (Encycliek)
  - 1894 - Iucunda semper [936] (Encycliek)
  - 1893 - Laetitiae Sanctae [2632] (Encycliek)
  - 1892 - Magnae Dei Matris [2631] (Encycliek)
  - 1891 - Octobre Mense [202] (Encycliek)
  - 1887 - Vi è ben noto [2630] (Encycliek)
  - 1884 - Superiore Anno [6545] (Encycliek)
  - 1883 - Salutaris Ille [355] (Apostolische Brief)
  - 1883 - Supremi Apostolatus officio [356] (Encycliek)
- H. Paus Pius V
  - 1569 - Consuerverunt Romani Pontifices [1408] (Apostolische Brief)
Tenhemelopgenomen (Dormitio)
- Leerstellig:
  - Dogma: Munificentissimus Deus [42]
  - Encycliek: Deiparae Virginis Mariae [44]
  - Vaticanum II, Constitutie Lumen Gentium [617|59.68]
  - Catechismus van de Katholieke Kerk [1|966]
- Paus Franciscus
  - 2020: Angelus Een oneindig grotere verovering dan die van de mens op de maan [6238]
  - 2019: Angelus Gemaakt voor de grote vreugden van de Hemel [7444]
  - 2017: Angelus Als Maria komt … [6616]
  - 2016: Angelus Mysterie van Maria gaat ook over onze toekomst [6413]
  - 2015: Angelus Geloof is de grootheid en heiligheid van Maria [6027]
  - 2014: Homilie: Het Evangelie, tegengif voor de hedendaagse wanhoop [5597]
  - 2013: Homilie: Strijd, opstanding, hoop [5077]
- Paus Benedictus XVI
  - 2012 - Angelus Om de Tenhemelopneming te begrijpen moeten we naar Pasen kijken [8352]
  - 2011 - Audiëntie Tenhemelopneming van Maria en over het innerlijk gebed [4277]
  - 2011 - Homilie De aanwezigheid van God in Maria [6777]
  - 2010 - Homilie Wortels van deze overwinning op de dood [7032]
  - 2009 - Angelustoespraak Over de tenhemelopneming van Maria [3074]
  - 2008 - Homilie Op het Hoogfeest van Maria Tenhemelopneming [6776]
  - 2007 - Homilie tijdens H. Mis op het Hoogfeest van Maria Tenhemelopneming [1976]
  - 2007 - Angelustoespraak Op het Hoogfeest van Maria's Tenhemelopneming [1977]
  - 2006 - Audiëntietoespraak Meditatie over het Hoogfeest van Maria Tenhemelopneming [1256]
- H. Paus Johannes Paulus II
  - 2004 - H. Mis tijdens pelgrimage naar Lourdes bij 150e verjaardag dogmaverklaring van de Onbevlekte Ontvangenis [328]
- H. Paus Paulus VI
  - 1964 - De verering van Maria [707]
- Paus Pius XII
  - 1951 - Munificentissimus Deus [42] (Dogma)
  - 1946 - Deiparae Virginis Mariae [44] (Encycliek)
- Congregatie voor de Geloofsleer [d:106]
  - 1979 - Recentiores episcoporum Synodi [1581|6]
Vrouwe van alle Volkeren
- 15-09-2020 - Afwijzing van deze verering door het Vaticaan in een brief Apostolische Nuntius in Libanon aan Patriarch Béchara Boutros Kard. Raï.
- 31-05-2002 - Mgr. J. Punt, Bisschop van Haarlem Verering van Maria als "Vrouwe van Alle Volkeren" [228] (Verklaring)
- 25-05-1974: Congregatie voor de Geloofsleer [d:106] - Notitie aangaande de vermeende verschijningen en boodschappen onder de titel "Vrouwe van alle volkeren" [6576]
- 22-07-1959: Nederlandse Bisschoppen - Verklaring over het boek "Maria en de verschijningen in Amsterdam" [6685]
- 07-05-1956: Mgr. Huijbers, bisschop van Haarlem - Over de afbeelding en het gebed van de "Vrouwe van alle Volkeren" [6574]
- 29-05-1954: Mgr. Huijbers, bisschop van Haarlem -

Naamdagen van Maria in de liturgie van de Kerk

zie o.a.: Paus Paulus VI, Apostolische Exhortatie Marialis Cultus [598]

1	jan	Moeder Gods	H
2	feb	Bij de opdracht van de Heer / Maria Lichtmis	F
11	feb	Maria van Lourdes	G
25	mrt	Aankondiging van de Heer / Maria Boodschap	H
31	mei	Maria Visitatie, Maria bezoekt haar nicht Elisabeth	F
16	jul	Maria van de Berg Karmel	G
5	aug	Kerkwijding Maria Maggiore, Rome	G
15	aug	Maria Tenhemelopneming	H
22	aug	Maria Koningin	G
8	sep	Maria geboorte	F
12	sep	De heilige naam van Maria	G
15	sep	Maria van Smarten	G
7	okt	Maria van de Rozenkrans	G
21	nov	Opdracht van Maria in de tempel (apocrief)	G
8	dec	Onbevlekte Ontvangenis van de heilige Maagd Maria	H

maandag na Pinksteren		Maria, Moeder van de Kerk	G
zaterdag na de 2e zondag na Pinksteren		Feest Onbevlekt Hart van de heilige Maagd Maria	G
		Gedachtenis van Maria op zaterdag	G