De Heilige Paus Pius X werd geboren als Giuseppe Melchiorre Sarto (Riese, 2 juni 1835 – Rome, 20 augustus 1914) en was Paus van 1903 tot 1914. Op 29 mei 1954 werd hij heiligverklaard. In de toespraak Magnificate Dominum van 2 november 1954 wordt hij als voorbeeld gesteld voor het priesterschap en de bestuursmacht.
Zijn feestdag wordt op 21 augustus gevierd (in het Missaal van 1970) en 3 september (in de Traditionele Latijnse Mis). Vooral als de Paus van “kindercommunie” is hij bekend. Hij heeft in belangwekkende teksten het modernisme bestreden die ook nu nog actueel blijken te zijn.
- 3 juli 1907: Decreet Lamentabili sane exitu, Syllabus van dwalingen van modernisten
- 8 sept. 1907: Encycliek Pascendi Dominici Gregis
- 1 sept. 1910: Antimodernisteneed Sacrorum antistitum
- Kardinaal Mercier van Mechelen-Brussel deed in 1908 een herderlijk schrijven uitgaan over het modernisme.
"Het wezen van het modernisme bestaat in de verkondiging van de leer, dat de godsdienstige mens aan zichzelf en wel uitsluitend aan zichzelf het voorwerp van en de beweegreden voor zijn geloof moet ontlenen. Het verwerpt alle openbaring, die zich van buiten af aan het geweten zou opdringen, negeert zodoende (wat ook noodzakelijk volgen móet) het leerstellig gezag van de door Jezus Christus gestichte Kerk en loochent de hiërarchie, door God tot bestuur van de christelijke wereld ingesteld." (Fragment uit herderlijk schrijven van Kardinaal Mercier n.a.v. de Encycliek Pacendi, september 1907).
Zie ook het Thema Over het modernisme.
Over de H. Paus Pius X zelf sprak Paus Benedictus XVI in de catechese tijdens de woensdagaudiëntie.