Vrede is een gedeelde verantwoordelijkheid - Urbi et Orbi Kerst 2025

Dierbare broeders en zusters,

“Laten we allemaal blij zijn in de Heer: onze Verlosser is in de wereld geboren. Vandaag is de ware vrede uit de hemel tot ons gekomen.” Introïtus van de...Introïtus van de Kerstnachtmis Zo zingt de liturgie op kerstnacht, en zo weerklinkt in de Kerk de aankondiging van Bethlehem: het Kind dat uit de Maagd Maria is geboren, is Christus, de Heer, gezonden door de Vader om ons te redden van zonde en dood. Hij is onze vrede, Hij die haat en vijandschap heeft overwonnen met de barmhartige liefde van God. Daarom is “de geboorte van de Heer de geboorte van de vrede.” 6e Preek over de geboorte des Heren, 6[[9041|6]]

Jezus werd geboren in een stal, omdat er voor Hem geen plaats was in de herberg. Zodra Hij geboren was, wikkelde Zijn moeder Maria Hem in doeken en legde Hem in een kribbe. (Lc. 2, 7)[[b:Lc. 2, 7]] De Zoon van God, door wie alles is geschapen, wordt niet verwelkomd en Zijn wieg is een arme kribbe voor dieren.

Het eeuwige Woord van de Vader, dat de hemelen niet kunnen bevatten, heeft ervoor gekozen om zo in de wereld te komen. Uit liefde wilde Hij uit een vrouw geboren worden, om onze menselijkheid te delen; uit liefde aanvaardde Hij armoede en afwijzing en identificeerde Hij zich met degenen die worden verstoten en uitgesloten.

In de geboorte van Jezus tekent zich al de fundamentele keuze af die het hele leven van de Zoon van God zal leiden, tot aan zijn dood aan het kruis: de keuze om ons niet de last van de zonde te laten dragen, maar om die zelf voor ons te dragen, om die op zich te nemen. Alleen Hij kon dat doen. Maar tegelijkertijd heeft Hij laten zien wat alleen wij kunnen doen, namelijk elk ons deel van de verantwoordelijkheid op ons nemen. Ja, want God, die ons zonder ons heeft geschapen, kan ons niet zonder ons redden (cf. Augustinus, Discorso 169, 11. 13), dat wil zeggen zonder onze vrije wil om lief te hebben. Wie niet liefheeft, wordt niet gered, is verloren. En wie zijn broeder, die hij ziet, niet liefheeft, kan God, die hij niet ziet, niet liefhebben. (1 Joh. 4, 20)[[b:1 Joh. 4, 20]]

Zusters en broeders, dit is de weg naar vrede: verantwoordelijkheid. Als ieder van ons – op alle niveaus – in plaats van anderen te beschuldigen, eerst zijn eigen tekortkomingen zou erkennen en God om vergeving zou vragen, en zich tegelijkertijd zou verplaatsen in degenen die lijden, zich solidair zou tonen met de zwakkeren en onderdrukten, dan zou de wereld veranderen.

Jezus Christus is in de eerste plaats onze vrede omdat Hij ons bevrijdt van de zonde en vervolgens omdat Hij ons de weg wijst die we moeten volgen om conflicten te overwinnen, alle conflicten, van interpersoonlijke tot internationale. Zonder een hart dat vrij is van zonde, een hart dat vergeven is, kunnen we geen vreedzame mannen en vrouwen en vredestichters zijn. Daarom is Jezus in Bethlehem geboren en aan het kruis gestorven: om ons van de zonde te bevrijden. Hij is de Verlosser. Met zijn genade kunnen en moeten we allemaal ons steentje bijdragen om haat, geweld en tegenstellingen te verwerpen en dialoog, vrede en verzoening na te streven.

Op deze feestdag wil ik een hartelijke en vaderlijke groet sturen naar alle christenen, in het bijzonder naar degenen die in het Midden-Oosten wonen, die ik onlangs tijdens mijn eerste apostolische reis heb willen ontmoeten. Ik heb geluisterd naar hun angsten en ik ken hun gevoel van machteloosheid tegenover de machtsverhoudingen die hen te boven gaan. Het Kind dat vandaag in Bethlehem wordt geboren, is dezelfde Jezus die zegt: “Vrede laat Ik jullie na. In de wereld hebben jullie verdrukking, maar houd moed: Ik heb de wereld overwonnen!” (Joh. 16, 33)[b:Joh. 16, 33].

Wij vragen Hem om gerechtigheid, vrede en stabiliteit voor Libanon, Palestina, Israël en Syrië, in het vertrouwen op deze goddelijke woorden: “Het beoefenen van gerechtigheid zal vrede brengen. Het eerbiedigen van gerechtigheid zal voor altijd rust en veiligheid brengen” (Jes. 32, 17)[b:Jes. 32, 17].

Wij vertrouwen het hele Europese continent toe aan de Vredevorst en vragen Hem om u te blijven inspireren met een gemeenschapszin en een geest van samenwerking, trouw aan uw christelijke wortels en uw geschiedenis, solidair en gastvrij tegenover mensen in nood. We bidden in het bijzonder voor het gekwelde Oekraïense volk: moge het wapengekletter ophouden en mogen de betrokken partijen, gesteund door de inzet van de internationale gemeenschap, de moed vinden om op een oprechte, directe en respectvolle manier met elkaar in dialoog te gaan.

Van het Kind van Bethlehem smeken we vrede en troost voor de slachtoffers van alle oorlogen in de wereld, vooral die welke vergeten zijn; en voor allen die lijden onder onrechtvaardigheid, politieke instabiliteit, religieuze vervolging en terrorisme. Ik denk in het bijzonder aan onze broeders en zusters in Soedan, Zuid-Soedan, Mali, Burkina Faso en de Democratische Republiek Congo.

In deze laatste dagen van het Jubeljaar van de Hoop bidden we tot de mensgeworden God voor de dierbare bevolking van Haïti, opdat alle vormen van geweld in het land mogen ophouden en het land vooruitgang mag boeken op de weg van vrede en verzoening.

Moge het Kind Jezus een inspiratiebron zijn voor allen die in Latijns-Amerika politieke verantwoordelijkheid dragen, opdat bij het aangaan van de talrijke uitdagingen ruimte wordt gegeven aan dialoog voor het algemeen welzijn en niet aan ideologische en partijdige uitsluitingen.

Wij vragen de Vredevorst Myanmar te verlichten met het licht van een toekomst van verzoening: geef de jonge generaties weer hoop, leid het hele Birmese volk op wegen van vrede en begeleid hen die zonder onderdak, zonder veiligheid of zonder vertrouwen in de toekomst leven.

Wij vragen Hem om de oude vriendschap tussen Thailand en Cambodja te herstellen en dat de betrokken partijen zich blijven inzetten voor verzoening en vrede.

Wij vertrouwen Hem ook de volkeren van Zuid-Azië en Oceanië toe, die zwaar zijn getroffen door de recente verwoestende natuurrampen, die hele bevolkingsgroepen hard hebben getroffen. Geconfronteerd met deze beproevingen nodig ik iedereen uit om met overtuiging onze gezamenlijke inzet voor het helpen van mensen in nood te hernieuwen.

Beste broeders en zusters, in de duisternis van de nacht “kwam het ware licht, dat ieder mens verlicht” (Joh. 1, 9)[b:Joh. 1, 9], maar “de zijnen hebben Hem niet aangenomen” (Joh 1,11). Laten we ons niet laten overwinnen door onverschilligheid jegens hen die lijden, want God is niet onverschillig voor ons leed.

Door mens te worden, neemt Jezus onze kwetsbaarheid op zich, identificeert hij zich met ieder van ons: met hen die niets meer hebben en alles verloren hebben, zoals de inwoners van Gaza; met hen die ten prooi zijn aan honger en armoede, zoals het Jemenitische volk; met hen die hun land ontvluchten om elders een toekomst te zoeken, zoals de vele vluchtelingen en migranten die de Middellandse Zee oversteken of het Amerikaanse continent doorkruisen; met hen die hun baan hebben verloren en met hen die werk zoeken, zoals zoveel jongeren die moeite hebben om een baan te vinden; met hen die worden uitgebuit, zoals de te vele onderbetaalde arbeiders; met hen die in de gevangenis zitten en vaak in onmenselijke omstandigheden leven.

Het hart van God wordt geraakt door de roep om vrede die uit alle landen opstijgt, zoals een dichter schrijft: "Niet de vrede van een staakt-het-vuren,
ook niet het beeld van de wolf en het lam,
maar eerder
zoals in het hart wanneer de opwinding voorbij is
en er alleen nog maar sprake is van een grote vermoeidheid.

(...)
Laat het komen
als wilde bloemen, plotseling, want het veld
heeft het nodig: wilde vrede". Catechismus van de Katholieke Kerk[1]

Op deze heilige dag openen we ons hart voor onze broeders en zusters die in nood en pijn verkeren. Door dat te doen, openen we het voor het Kind Jezus, dat ons met open armen ontvangt en ons zijn goddelijkheid openbaart: “Maar allen die Hem hebben aanvaard, heeft Hij de macht gegeven om kinderen van God te worden” (Joh. 1, 12)[b:Joh. 1, 12].

Over enkele dagen eindigt het Jubileumjaar[d:550]. De Heilige Deuren zullen worden gesloten, maar Christus, onze hoop, blijft altijd bij ons! Hij is de altijd open Deur, die ons binnenleidt in het goddelijke leven. Dat is de blijde boodschap van deze dag: het Kind dat geboren is, is God die mens is geworden; Hij komt niet om te veroordelen, maar om te redden; Zijn verschijning is niet van voorbijgaande aard, Hij komt om te blijven en om Zichzelf te schenken. In Hem wordt elke wond genezen en vindt elk hart rust en vrede. “De geboorte van de Heer is de geboorte van de vrede”.

Ik wens iedereen van harte een vredig en gezegend Kerstfeest toe!