14e Zitting - De leer over het Sacrament van de Biecht

Voorwoord
Alhoewel er in het decreet over de rechtvaardiging Sessio VI - Decretum de iustificatione[[668]] vgl: Sessio VI - Decretum de iustificatione, 59[[[668|59]]] al veel over het sacrament van de Biecht is gesproken, wat door het verwantschap van beide vlakken in zekere zin noodzakelijk was, is er desalniettemin in onze tijd, een hoeveelheid van verschillende dwalingen over dit (de Biecht), dat de hoogheilige oecumenische en universele Synode van Trente het bijzonder nodig acht voor het algemeen nut om daarover een precieze en volledige uitleg te geven, waarin onder bijstand van de Heilige Geest alle dwalingen aangetoond en vernietigd worden en de katholieke waarheid helder en glansrijk moge worden. Dit alles nu, legt deze heilige Synode aan alle christenen voor, wat onafgebroken onderhouden moet worden.

Als de dankbaarheid tegenover God in alle hergeborenen zo was geweest, dat de ontvangen gerechtigheid in het doopsel door Zijn weldaad en genade, volhardend behouden was geweest, was het niet nodig geweest om een ander sacrament in te stellen, dan de Doop zelf, ter vergeving van de zonden. Canon 2[[al:29]] Omdat echter "God, die rijk is aan barmhartigheid" (Ef. 2, 4)[b:Ef. 2, 4] "ons als zijn maaksel kent" (Ps. 102, 14)[b:Ps. 102, 14] heeft Hij ons, die nadat wij ons hadden overgeleverd aan de knechtschap van de zonde en de macht van de Duivel, het heilsmiddel ten leven geven, te weten, het sacrament van de Biecht, waardoor wij, nadat wij na het Doopsel gevallen zijn, de weldaad van Christus' dood toegewend worden.

Voor alle mensen, die zich met een doodzonde hebben bezoedeld, is immers de Biecht, in iedere tijd noodzakelijk om tot verkrijging van genade en gerechtigheid te komen. Zelfs voor hen die door het sacrament van het Doopsel vragen om afgewassen te worden, opdat zij de slechte neiging afwerpen en zich beteren en om de zo grote belediging jegens God, uit haat tegen de zonde en door godsvruchtige zielenpijn, te verafschuwen. Vandaar dat de profeest zegt: "Bekeert u, en doet boete voor al uw zonden, en de zonden zullen u niet tot onheil strekken." (Ez. 18, 30)[b:Ez. 18, 30]

Zelfs de Heer heeft gezegd: "Als u geen boete doet, zullen allen te gronde gaan." (Lc. 13, 3)[b:Lc. 13, 3]

En Petrus, de prins der apostelen beval de zondaars die gedoopt wilden worden de boete aan, als hij zei: "Doet boete en één ieder van jullie zal gedoopt worden." (Hand. 2, 38)[b:Hand. 2, 38]

Vervolgens was de Biecht, noch voor de komst van Christus een sacrament, noch na zijn aankomst is zij een sacrament voor wie dan ook vóór het Doopsel. De Heer heeft het sacrament van de Biecht vooral ingesteld, nadat Hij van de doden was opgestaan, over zijn apostelen ademde en zei: "Ontvangt de Heilige Geest, wier zonden gij vergeeft, hun zijn ze vergeven. Wier zonden gij niet vergeeft, hun zijn ze niet vergeven." (Joh. 20, 22)[b:Joh. 20, 22]

Door deze zo buitengewone handeling en deze zo klare woorden is aan de apostelen en hun rechtmatige opvolgers de macht gegeven, om zonden te vergeven of om ze niet te vergeven, tot verzoening van de gelovigen, die gevallen waren na de Doop. Dit is altijd de overeenstemmende opvatting geweest van alle Vaders. Canon 3[[al:30]] Ook de Novatianen, die hardnekkig de volmacht ter vergeving van zonden loochenden, heeft de Katholieke Kerk op goede gronden als ketters weerlegd en veroordeeld.

Daarom keurt en erkent deze heilige Synode deze waarachtige betekenis van de woorden van de Heer en veroordeelt zij de verzonnen interpretatie van diegene die deze woorden bij gelegenheid om de macht om het woord Gods te preken en het Evangelie van Christus te verkondingen, tegen de instelling van dit sacrament, op valse wijze verdraaien.

Vervolgens is dit sacrament op verschillende wijzen van het Doopsel onderscheiden. Canon 2[[al:29]] Want behalve, dat de materie en de vorm is waardoor het wezen van dit sacrament tot stand komt, in het geheel niet overeenstemmen, staat vast, dat de bedienaar van het Doopsel geen rechter moet zijn, want de Kerk oefent op niemand rechterlijke bevoegdheid uit, die niet eerst zelf door de poort van de Doopsel is binnengegaan. "Wat gaat het mij aan," zegt de apostel, "over hen die buitenstaanders zijn, te oordelen?" (1 Kor. 5, 12)[b:1 Kor. 5, 12] Anders is het met huisgenoten in het geloof (Gal. 6, 10)[[b:Gal. 6, 10]], die Christus de Heer door het bad van de Doop eenmaal tot Zijn ledematen gemaakt heeft. (1 Kor. 12, 13)[[b:1 Kor. 12, 13]] Want Hij wilde dat zij, nadat zij zich door één of ander schuld verontreinigd hebben, zich niet meer laten afwassen door, wat in de katholieke Kerk op geen enkele grond geoorloofd is, een herhaalde Doop. Maar Hij wilde dat zij zich, als aangeklaagden voor de Rechterstoel geplaatst, door de uitspraak van de priester zouden kunnen bevrijden. Niet éénmaal, maar zo vaak als zij zich rouwmoedig over de begane zonden hun toevlucht tot Hem zouden nemen.

Bovendien is de vrucht van de Doop anders als die van de Biecht. Door het Doopsel immers bekleden wij ons met Christus (Gal. 3, 27)[[b:Gal. 3, 27]] en worden wij gemaakt tot een geheel en al nieuwe schepping; verlangen wij de volle, gehele vergeving van alle zonden; en kunnen wij op generlei wijze komen tot de volheid en heelheid door het sacrament van de Biecht, de goddelijke gerechtigheid eist dit, zonder veel tranen en inspanningen, zodat terecht de Biecht door de heilige Vader wel "een zekere moeizame Doop" wordt genoemd. vgl: 39, 17 (PG 36, 356A)[[[903]]] vgl: IV 9 (PG 94, 1124C)[[[855]]] Dit sacrament van de Biecht is echter voor diegene die na het Doopsel gevallen zijn, heilsnoodzakelijk, zoals de Doop zelf, voor de nog niet herborenen. Canon 6[[al:33]]

Bovendien leert deze heilige Synode dat de vorm van de Biecht, vooral in de kracht ligt van de woorden die de bedienaar gebruikt: "Ik ontsla u van .... enz." Aan deze woorden worden, lofwaardig, naar de gewoonte van de heilige Kerk nog enige woorden toegevoegd. Deze behoren echter op geen enkele wijze tot het wezen van de vorm zelf en zijn voor de bediening van dit sacrament zelf niet noodzakelijk.

Gelijk als materie van dit sacrament zijn de act van de biechteling te beschouwen, namelijk berouw (contritio), belijdenis (confessio) en genoegdoening (satisfactio). Canon 4[[al:31]] In zoverre, na Gods onderricht, zij in de biechteling voor het gehele sacrament, om volledige en volkomen vergeving van de zonden, verlangd worden, worden zij daarom bestanddelen van de Biecht genoemd.

Inderdaad, de zaak (res) en het effect (effectus) van dit sacrament, in zoverre zijn kracht en de werkzaamheid, is de verzoening met God, welke gewoonlijk somtijds bij godsvruchtige mensen, die dit sacrament vol aandacht ontvangen, vrede, en kalmte van het geweten, verbonden met een sterke troost van de geest, tot gevolg heeft.

Deze heilige Synode, overleverend de onderdelen en de werking van dit sacrament, veroordeelt tegelijk die opvattingen van hen die beweren dat onder de onderdelen van de Biecht ook behoort: het schrik aanjagen (inboezemen) van het geweten en het geloof. Canon 4[[al:31]]

Het berouw, die onder de genoemde act van de biechteling de eerste plaats inneemt, is de zielenpijn en de afkeer over de begane zonden, verbonden met het voornemen om in het vervolg niet meer te zondigen. In welke tijd dan ook, is deze beweging van berouw, noodzakelijk geweest, om vergeving van zonden te verkrijgen. In de mens, die na het doopsel is gevallen, bereidt zij zó de vergeving van zonden voor, wanneer zij met vertrouwen op de goddelijke barmhartigheid en door een vast verlang verbonden is met het overige, dat vereist wordt om dit sacrament volgens gebruik (rite) te kunnen ontvangen. Derhalve verklaart deze heilige Synode, dat dit berouw, niet alleen het breken met de zonden is en het voornemen en de start, om een nieuw leven op te pakken, maar zelfs de haat over het oude (de zonden en het oude leven) bevat, volgens het woord: "Werpt al uw misstappen van u en verschaf u een nieuw hart en een nieuwe geest." (Ez. 18, 31)[b:Ez. 18, 31]

En vervolgens, wie het roepen van de heiligen overdenkt: "Tegen U alleen heb ik gezondigd." (Ps. 50, 6)[b:Ps. 50, 6] "Ik ben moe van het klagen, nacht na nacht heb ik mijn kussens nat geweend, met tranen is mijn bed doordrenkt." (Ps. 6, 7)[b:Ps. 6, 7] "Overdenken zal ik voor U al mijn jaren in de bitterheid van mijn ziel" (Jes. 38, 15)[b:Jes. 38, 15] en andere teksten van dit soort, zal gemakkelijk begrijpen, dat hen dit, door een zekere heftige haat over een geleefd leven en de geweldige verwerping van zonden, is ingegeven.

Het leert bovendien, dat, ook als dit berouw soms door de liefde volkomen (perfectam) is, om de mens met God te verzoenen, voordat dit sacrament werkelijk is ontvangen, moet desalniettemin de verzoening op zich niet toegeschreven worden aan het berouw zelf, zonder het sacramenteel verlangen, dat in haar vervat ligt.

Wat het onvolkomen berouw betreft Canon 5[[al:32]], dat attritio wordt genoemd, omdat het in het algemeen oftewel onder het aspect van de schandelijkheid van de zonde, oftewel uit vrees voor de hel en voor de straffen wordt ontvangen, verklaart zij dat, als zij verbonden is met de hoop op vergeving, het de mens niet tot hypocriet, of noch meer tot zondaar maakt, vgl: DS 1456[[[690|6]]] maar dat het een geschenk van God is en een aanzet van de Heilige Geest, alhoewel deze niet inwoont, maar meer de Beweger is, met welke de biechteling een weg baant tot gerechtigheid.

En hoewel het op zich de zondaar zonder het sacrament van de Biecht niet tot rechtvaardiging kan leiden, kan het hem toch bereid maken voor de genade van God in het sacrament van de Biecht. Door de vrees, nuttig, door elkaar geschud, deden, door de angstaanjagende prediking van Jona de inwoners van Ninivé, boete en verwierven zij van de Heer de barmhartigheid. (Jon. 3)[[b:Jon. 3]].

Daarom beledigen bepaalde lieden ten onrechte katholieke schrijvers, alsof zij zouden overleveren, dat het sacrament van de Biecht de genade zou bewerken, zonder de goede aanstoot (motu) van diegene die haar ontvangen, wat de Kerk van God nooit heeft geleerd of geloofd. Maar ook leren deze bepaalde lieden, ten onrechte, dat het berouw afgeperst en gedwongen is, niet vrij en vrijwillig. Canon 5[[al:32]]

Uit de instelling van het sacrament van de Biecht, wat reeds aan de orde is geweest, heeft de gehele Kerk altijd begrepen, dat het volledig belijden van alle zonden door de Heer is ingesteld. (Jak. 5, 15; Lc. 5, 14; Lc. 17, 14)[[b:Jak. 5, 15; Lc. 5, 14; Lc. 17, 14]] en dat dit voor allen, die na het Doopsel zijn gevallen, naar goddelijk recht (iure divino), noodzakelijk is, Canon 7[[al:34]] omdat onze Heer Jezus Christus, nadat Hij van de aarde ten hemel was opgestegen, de priesters als zijn plaatsbekleders achterliet (Mt. 16, 19; Mt. 18, 18; Joh. 20, 23)[[b:Mt. 16, 19; Mt. 18, 18; Joh. 20, 23]], als voorzitters en rechters, voor welke alle doodzonden, waarin de christengelovigen gevallen zijn, gebracht moeten worden, daarmee zij op grond van hun sleutelmacht, het oordeel vellen om zonden te vergeven, of om ze niet te vergeven. Het staat immers vast dat de priesters dit oordeel niet kunnen vellen, zonder kennis van de zonden en dat zij ook geen gerechtigheid kunnen laten gelden bij de oplegging van straffen, als christengelovigen namelijk in het algemeen (in genere) en niet veel meer ieder afzonderlijke (singillatim) zonden zouden uitspreken.

Hieruit volgt, dat het nodig is, dat door de biechtelingen, alle doodzonden (omnia peccata mortalia), welke men zich na zorgvuldig gewetensvol zelfonderzoek bewust is, in de belijdenis ingebracht moeten worden, zelfs diegene die geheel in het verborgene begaan zijn, of alleen maar verstoten hebben tegen de laatste twee van de tien geboden. (Ex. 20, 17; Deut. 5, 21; Mt. 5, 28)[[b:Ex. 20, 17; Deut. 5, 21; Mt. 5, 28]] Soms verwonden zij de ziel meer en zijn gevaarlijker, dan diegene die in het openbaar zijn begaan. Want de dagelijkse zonden (venialia), waardoor wij niet van Gods genade worden uitgesloten, en in welke wij dikwijls vallen, worden evenwel terecht, nuttig en zonder enige vermetelheid uitgesproken, wat het gebruik door godsvruchtige mensen laat zien. Zij kunnen echter, zonder schuld, verzwegen worden Canon 7[[al:34]] en door vele andere redmiddelen uitgeboet worden. Omdat doodzonden, zelfs gedachten van mensen, die hen tot "kinderen van de toorn" (Ef. 2, 3)[b:Ef. 2, 3] en tot vijanden van God maken, is het werkelijk noodzakelijk, voor alle (doodzonden), in een open en met schaamte vervulde belijdenis voor God, om vergeving te vragen.

Indien christengelovigen zich toeleggen op het belijden van alle zonden welke hen in gedachten komen, worden zij zonder twijfel aan de goddelijke barmhartigheid voorgelegd, om allen vergeven te worden. Canon 7[[al:34]] Wie werkelijk anders handelt en wezenlijk iets achterhoudt, legt aan de goddelijke goedheid niets voor, wat door de priester vergeven moet worden. "Zoals immers de zieke, die zich schaamt voor een dokter om zijn wond te laten zien, zo kan de dokter niet genezen, wat hij niet kent." (over hoofdstuk 10, 11) (PL 23 1865, 1152A[[4958]]

Hieruit volgt bovendien, dat ook de omstandigheden in een belijdenis uitgelegd dienen te worden, welke de aard van de zonde veranderen. Canon 7[[al:34]] Omdat zonder deze, de zonden zelf, noch door de biechteling volledig worden voorgelegd, noch aan de rechters bekend worden en dat zij zó onmogelijk de zwaarte van de zonden kunnen beoordelen om de passende straf aan de biechteling te kunnen opleggen. Vandaar is het onverstandig om te leren, dat deze omstandigheden uitgedacht zouden zijn door boosaardige mensen, of er is maar één omstandigheid om te moeten bekennen: te weten tegen zijn broeder gezondigd te hebben. vgl. M. Luther, De...vgl. M. Luther, De captivitate Babylonica Ecclesiae: De sacramento paenitentia (Weimarer Ausgabe 6, 548-10)

Maar het is ook goddeloos te zeggen, dat de belijdenis, welke op deze gronden wordt voorgeschreven, onmogelijk is Canon 8[[al:35]] , of om het afbeuling van het geweten te noemen. vgl. M. Luther, Preek van...vgl. M. Luther, Preek van Palmzondag 1524 (Weimarer Ausgabe 15, 484-485); P. Melanchton, Apologia Confessionis Augustanae (1531) Art. 11, nr. 7; P. Melanchton, Loci communes theologici, aetas IIa; J. Calvijn, Institutio Christianae religionis (1536), Hoofdstuk 5 Het staat vast dat niets anders in de Kerk van biechtelingen wordt gevraagd dan, dat éénieder, nadat hij zich zorgvuldig heeft onderzocht en zijn geweten in alle hoeken en gaten heeft doorvorst, zijn zonden belijdt, welke hij zich herinnert, waarmee hij zijn Heer en God dodelijk heeft beledigd. Maar de overige zonden , welke hem na zorgvuldig onderzoek niet invallen, worden begrepen ingesloten te zijn, in het geheel van dezelfde belijdenis. Wat hen betreft, zo zeggen wij met de profeet: "Van mijn verborgen zonden, reinig mij, o Heer" (Ps. 18, 13)[b:Ps. 18, 13] Deze moeilijkheid van één dergelijke belijdenis zelf en de schaamtevolle onthulling van zonden, kan zwaar lijken te zijn, als zij niet door zó vele en zó grote voordelen en vertroostingen wordt verlicht, welke aan allen, die op waardige wijze tot dit sacrament komen, om vrijspraak te verkrijgen, zeer zeker verleend wordt.

Vervolgens, in zoverre het de wijze van geheime belijdenis bij een priester betreft: ofschoon Christus niet heeft verboden, dat iemand als straf voor zijn misdaden en voor zijn vernedering – als voorbeeld voor anderen, alsook voor de opbouw van de verwonde Kerk - zijn misstappen openlijk kan belijden, zo is dit niet een voorschrift van goddelijk recht, noch zou het op voldoende gronden door één of ander menselijke wet voorgeschreven kunnen worden, dat missstappen, vooral die in het geheim begaan zijn, door een openlijke belijdenis, openbaar worden gemaakt. Canon 6[[al:33]] Vandaar dat de heilige en oudste Vaderen in grote eensgezindheid altijd de geheime sacramentele belijdenis - welke vanaf het begin in de heilige Kerk gebruik is geweest en ook nu nog gebruik is -, aanbevelen. Zo wordt ook duidelijk de ijdele aanklacht van hen weerlegt, die niet aarzelen te leren dat het niets met goddelijke wet van doen heeft, het een menselijke uitvinding is en door de verzamelde Vaders van het (4de) Lateraans Concilie ingesteld is. Canon 8[[al:35]] De Kerk heeft op het Concilie van Lateranen niet besloten, dat christengelovigen zouden moeten belijden, wat zij (altijd al) had begrepen, als zijnde door goddelijke wet noodzakelijk en ingesteld te zijn, maar zij besloot tot het gebod van belijdenis door allen en ieder persoonlijk, die tot de jaren van onderscheid zijn gekomen, tenminste één maal per jaar te vervullen is.

Vandaar wordt in de gehele Kerk voor het geweldige nut der zielen van de gelovigen de gewoonte onderhouden, de belijdenis uit te spreken in de heilige en hoogst welkome vastentijd, een gewoonte welke deze heilige Synode met nadruk als vroom en verdienstvol goedkeurt en als te onderhouden omarmd. Canon 8[[al:35]] vgl: Caput 21. De confessione facienda, et non revelanda a sacerdote, et saltem in Pascha communicando, 1[[[801|1]]]

Wat betreft de bedienaar van dit sacrament, verklaart deze heilige Synode dat alle doctrines vals zijn en geheel en al met de waarheid van het Evangelie niets van doen hebben, welke op verderfelijke wijze,de sleutelmacht uitstrekken over zekere andere mensen, dan de bisschoppen en de priesters. Zij menen dat deze woorden van de Heer: "Alles wat gij op aarde gebonden hebt, zal ook in de hemel gebonden zijn, en alles wat gij op aarde ontbindt, zal ook in de hemel ontbonden zijn." (Mt. 18, 18)[b:Mt. 18, 18] en vervolgens: "van wie gij de zonden vergeeft, hun zijn ze vergeven, en aan wie gij ze niet vergeeft, hun zijn ze niet vergeven." (Joh. 20, 23)[b:Joh. 20, 23] aan alle christengelovigen gezegd zijn, zonder onderscheid en onverschillig, tegen de instelling van dit sacrament, alsof één ieder macht zou hebben om zonden te vergeven. Publieke volmacht door een berisping, als de terechtgewezene toegeeft; geheime (volmacht) echter, door middel van een vrijwillige belijdenis, aan wie dan ook gedaan.

Ook leert zij (de heilige Synode), dat priesters, die zich in doodzonde bevinden, door de in de wijding ontvangen kracht van de Heilige Geest, als dienaren van Christus de functie uit te oefenen om zonden te vergeven, en dat diegene, die met nadruk verzekeren, dat in slechte priesters deze volmacht niet aanwezig is, een verkeerde opvatting hebben.

Alhoewel, echter de vrijspraak (absolutie) door de priester een uitdeling is van een vreemde weldaad, nochtans is zij niet enkel een blote dienst, om het Evangelie te verkondigen, of te verklaren dat de zonden vergeven zijn, maar veel meer een rechterlijke akt, waardoor door hem zelf een oordeel wordt verkondigd, als door een rechter. Canon 9[[al:36]]

En daarom mag de biechteling zich niet wegens zijn eigen geloof vleien, dat, indien bij hem het berouw afwezig is of bij de priester het inzicht afwezig is om serieus te handelen en om waarachtig vrij te spreken (absolvendi), dat hij zou kunnen menen, dat hij toch alleen vanwege zijn geloof werkelijk voor het aangezicht van God is vrij gesproken. Noch het geloof zonder boete verschaft enige vergeving van zonden. Noch kan het zijn, tenzij hij zijn heil geweldig verwaarloost, dat hij zou erkennen dat een priester hem bij wijze van grap zou vrijspreken, in plaats van naarstig te zoeken naar een ander, die wel serieus handelt. vgl: DS 1462[[[690|12]]]

Omdat derhalve de natuur en het wezen van het oordeel vraagt, dat een uitspraak (sententia) alleen kan worden gedaan over diegene die aan haar onderworpen zijn, is het altijd de overtuiging van de Kerk geweest, en bevestigt deze heilige Synode, dat het volledig juist is, dat de vrijspraak (absolutionem) geen enkele gelding mag hebben, welke een priester over iemand doet, waarover hij geen gewone, of gedelegeerde rechtsmacht (iurisdictionem) heeft.

De heilige Vaderen waren het inzicht toegedaan, dat het van zeer grote betekenis voor het onderricht van het christelijk volk is, dat zekere verschrikkelijke en zware misstappen niet door één of ander maar slechts door de hoogste priesters zouden worden vrijgesproken (absolverentur). Vandaar kunnen de pausen terecht, door de hun in de gehele Kerk gegeven hoogste volmacht, enige belangrijke zaken van vergrijpen, voorbehouden (reserveren) aan hun persoonlijke oordeelsvelling.

Noch moet betwijfeld worden, inzoverre alles wat van God komt, geordend is (Rom. 13, 1)[[b:Rom. 13, 1]] waarom dan niet hetzelfde geoorloofd is aan alle bisschoppen, in hun bisdommen, tot opbouw, niet om te verwoesten (2 Kor. 10, 8; 2 Kor. 13, 10)[[b:2 Kor. 10, 8; 2 Kor. 13, 10]] aan hen, op grond van de overige onderliggende overgeleverde volmacht, boven de eenvoudige priesters, vooral voor datgene, waarmee de straf van de excommunicatie is verbonden. Dit voorbehoud (reservatie) voor misstappen is echter niet alleen in de uiterlijke staatsregeling (politia) in overeenstemming met de goddelijke autoriteit, maar geldt zelfs in het aangezicht van God. Canon 11[[al:38]]

Niettemin, opdat niemand op grond daarvan te gronde zou gaan, heeft dezelfde Kerk altijd, uit tenminste godsvruchtige gronden, gehouden, dat er in stervensgevaar geen enkel voorbehoud (reservatio) is en dat daarom alle priesters alle willekeurige boetelingen, van alle mogelijke zonden (peccatis) en straffen (censuris) kunnen vrijspreken (absolvere). Buiten deze uitzondering, moeten priesters zich inspannen, omdat zij bij voorbehouden zaken (casibus reservatis) niets kunnen uitrichten, de biechteling ervan te overtuigen, naar hogere en bevoegde rechters te gaan voor de weldaad van vrijspraak (beneficio absolutionis).

Met betrekking tenslotte tot de genoegdoening, welke van de onderdelen van de Biecht, enerzijds ten allen tijde aanbevolen wordt door de Vaders aan het christen volk, anderzijds het meest aangevochten onder de verheven voorwendsel van godsvrucht, door diegenen die de schijn van godsvrucht hebben, maar haar werkzaamheid (virtutem) echter hebben verloochend (2 Tim. 3, 5)[[b:2 Tim. 3, 5]] verklaart deze heilige Synode, dat het volledig vals is en met Gods woorden niets van doen heeft, dat de schuld (culpa) door de Heer nooit vergeven zal worden, zonder dat zelfs de gehele straf (poena) wordt kwijtgescholden. Canones 12 en 15[[al:39.42]] Doorzichtig en verhelderend zijn de voorbeelden in de heilige Schrift (Gen. 3, 16-19; Num. 12, 14; Num. 20, 11; 2 Sam. 12, 13)[[b:Gen. 3, 16-19; Num. 12, 14; Num. 20, 11; 2 Sam. 12, 13]], door welke, afgezien van de goddelijke traditie, deze dwaling, op een duidelijke manier wordt weerlegd.

Inderdaad blijkt het : dat de goddelijke gerechtigheid verlangt, dat diegene die vóór het Doopsel uit onwetendheid zouden hebben gezondigd op een andere manier in Gods genade worden opgenomen, dan diegene die - éénmaal uit de knechtschap van de zonde en de duivel bevrijd, en nadat zij het gegeven geschenk van de Heilige Geest hebben ontvangen -, niet bevreesd zijn bewust de tempel van God te onteren (1 Kor. 3, 17)[[b:1 Kor. 3, 17]] en de Heilige Geest te bedroeven.(Ef. 4, 30)[[b:Ef. 4, 30]]

Ook de goddelijke clementie past het, dat de zonden ons niet zó, zonder enige genoegdoening (satisfactio) worden vergeven, dat, - onder gegeven omstandigheden, de zonden lichtvaardig beschouwend -, als het ware aan de Heilige Geest smaad en belediging worden toegevoegd (Hebr. 10, 29)[[b:Hebr. 10, 29]], en wij nog dieper vallen, en ons schatten verzamelen van toorn op de dag van het oordeel (Rom. 2, 5 ; Jak. 5, 3)[[b:Rom. 2, 5 ; Jak. 5, 3]]. Immers zonder twijfel, houden deze genoegdoende straffen (satisfactoriae poenae) in zeer hoge mate van de zonde af, en houden zij ons in zekere mate in toom, en maken de biechtelingen in de toekomst, voorzichtiger en waakzamer. Ook helen zij de overblijfselen van de zonden en heffen een slechte levenswandel op, welke is ontstaan door een verkeerde levenshouding (habitus), via tegenovergesteld gebruik van de deugden.

Ook is er in de Kerk van God, geen enkele weg ooit denkbaar geweest, die meer zekerheid biedt, om de dreigende straf van God af te wenden, dan deze, dat de mensen dit werk van boetvaardigheid (Mt. 3, 2.8; Mt. 4, 17; Mt. 11, 21)[[b:Mt. 3, 2.8; Mt. 4, 17; Mt. 11, 21]] met ware zielenpijn dikwijls zouden verrichten.

Hierbij komt nog, dat, als wij voor de zonden lijden om genoegdoening (satisfactiendo) te doen, wij aan Christus Jezus - die voor onze zonden genoegdoening heeft gedaan (Rom. 5, 10; 1 Joh. 2, 1)[[b:Rom. 5, 10; 1 Joh. 2, 1]] en uit Wie heel onze bekwaamheid (sufficientia) komt (2 Kor. 3, 5)[[b:2 Kor. 3, 5]] - gelijkvormig worden, en vandaar ook een heel zeker onderpand hebben, nl: als wij met Hem meelijden wij ook met hem verheerlijkt worden. (Rom. 8, 17)[[b:Rom. 8, 17]]

Deze genoegdoening, welke wij voor onze zonden volbrengen, is ook niet waarlijk de onze, zonder dat zij niet door Christus Jezus zou zijn geschied, want wij, die uit onszelf niets kunnen, kunnen alles, door medewerking( eo cooperante) van Hem die ons sterkt (Fil. 4, 13)[[b:Fil. 4, 13]] Zo heeft de mens niets om zich op te beroemen, veelmeer is onze roem (1 Kor. 1, 31; 2 Kor. 10, 17; Gal. 6, 14)[[b:1 Kor. 1, 31; 2 Kor. 10, 17; Gal. 6, 14]] in Christus, in Wie wij leven (Hand. 17, 28)[[b:Hand. 17, 28]] in Wie wij aanspraak maken op de waardige vruchten van de boete, als wij werkend, in Hem genoegdoening doen. (Lc. 3, 8; Mt. 3, 8)[b:Lc. 3, 8; Mt. 3, 8] Waardige vruchten die uit Hem (ex illo) de kracht hebben, vanuit Hem (ab illo) aan de Vader aangeboden te worden en door Hem (per illum) van de Vader worden ontvangen. Canon 13 v[[al:40-41]]

De priesters van de Heer moeten derhalve in die mate dat de geest en de wijsheid hun heeft ingegeven, met in acht name van de hoedanigheid (qualitate) van de misstap en de mogelijkheid (facultate) van de biechteling, heilzame en passende genoegdoening op te leggen, opdat niet, als zij de ogen sluiten voor de zonden, en toegevend met de biechteling zijn, een zeer licht werk voor de zwaarste zonden opleggen en zo medeschuldig worden aan vreemde zonden (1 Tim. 5, 22)[[b:1 Tim. 5, 22]]. Zij zouden voor ogen moeten hebben, dat de genoegdoening, die zij opleggen, niet zozeer tot bescherming is van het nieuwe leven en tot medicijn voor zwakheid, maar ook tot straf en uitboeting van begane zonden. Want de sleutelmacht van de priesters is gegeven niet alleen om los te maken (solvendum), maar ook om te binden (ligandum) (Mt. 16, 19; Mt. 18, 18; Joh. 20, 23)[[b:Mt. 16, 19; Mt. 18, 18; Joh. 20, 23]] Canon 15[[al:42]], zoals de oude Vaders ook geloven en leren.

Noch hebben zij daarom gemeend, dat het sacrament van de Biecht een oord van toorn en straffen zou zijn. Zo heeft nooit een Katholiek gelooft, dat daarom onze genoegdoeningen, de kracht van de verdienste en de genoegdoening van onze Heer Jezus Christus, of zou verduisteren, of op één of ander wijze zou verminderen. Terwijl de vernieuwers, dit alles zouden willen begrijpen, zo leren zij, dat de beste boete een nieuw leven is Exsurge Domine, 7[[690|7]], zodat zij alle kracht en nut van de genoegdoening opheffen.

Vervolgens leert het (deze heilige Synode) dat de vrijgevigheid van de goddelijke mildheid zó groot is, dat wij niet alleen voor de straffen die wij uit eigen beweging op ons hebben genomen ter uitboeting van onze zonden, of door de beslissing van een priester, na de maat van de misstap ons is opgelegd, maar zelfs (wat het grootste bewijs van de liefde is) door de tijdelijke plagen die door God ons zijn opgelegd en door ons geduldig verdragen worden, bij God de Vader door Jezus Christus genoegdoening kunnen verkrijgen. Canon 13[[al:40]]

Canon 1
Als iemand zegt:

in de Katholieke Kerk is de Biecht geen werkelijk en eigenlijk sacrament, door Christus onze Heer ingesteld voor de gelovigen, om zo dikwijls als zij, na het Doopsel, in zonden zijn vervallen, zich met God te verzoenen,

hij zij verdoemd.

Canon 2
Als iemand de sacramenten vermengd en zegt:

de Doop is zelf het sacrament van de Biecht, alsof deze twee sacramenten niet zijn onderscheiden en dat daarom Biecht ten onrechte de "tweede reddingsplank na schipbreuk" wordt genoemd Tegen J. Calvijn: vgl....Tegen J. Calvijn: vgl. Institutio religionis christianae (1539) 19, nr. 17,

hij zij verdoemd. vgl: Sessio VI - Decretum de iustificatione, 22[[[668|22]]]

Canon 3
Als iemand zegt:

deze woorden van de Heer en Verlosser:

"ontvangt de Heilige Geest, wier zonden gij vergeeft, hun zijn ze vergeven en welke gij niet vergeeft, hun zijn ze niet vergeven" (Joh. 20, 22)[b:Joh. 20, 22]

moeten in het sacrament van de Biecht, niet begrepen worden, als volmacht om zonden te vergeven en om niet te vergeven, zoals door de Katholieke Kerk vanaf het begin altijd begrepen is, maar ze veelmeer verdraaid - tegen de instelling van dit sacrament - vanuit de volmacht om het Evangelie te prediken,

hij zij verdoemd.

Canon 4
Als iemand ontkent: dat tot volledige en volkomen vergeving van zonden wordt verlangd, de drie akten in de biechteling, als het ware materie van de Biecht, te weten

• berouw (contritionem)
• belijdenis (confessionem) en
• genoegdoening (satisfactionem),

welke de drie onderdelen van de Biecht worden genoemd, of als iemand zegt: er zijn maar twee onderdelen van de Biecht, te weten,

• een geschokt geweten door de erkenning van de zonde en
• op grond van het Evangelie of van de vrijspraak (absolutione) ontvangen geloof,

waarmee men gelooft, dat hem door Christus de zonden vergeven zijn, hij zij verdoemd.

Canon 5
Als iemand zegt:

het berouw, wat voorbereid wordt door onderzoek, verzameling en afschuw van zonden, waarin iemand zijn jaar in bitterheid zijn ziel overdenkt (Jes. 38, 15)[[b:Jes. 38, 15]], door beoordeling van de zwaarte van zijn zonden, de hoeveelheid (getal), de lelijkheid, het verlies van de eeuwige gelukzaligheid en het oplopen van de eeuwige verdoemenis, verbonden met een verbetering van levenswijze, niet een echte en nuttig pijn (dolorem) is, noch is voorbereid door de genade, maar dat het de mens maakt tot een hypocriet en noch meer tot zondaar, en tenslotte dat het berouw een afgedwongen en niet vrije en gewilde pijn is,

hij zij verdoemd. vgl: DS 1456[[[690|(76)]]]

Canon 6
Als iemand ontkent:

• dat de sacramentale Biecht, oftewel ingesteld door het goddelijk recht oftewel noodzakelijk is voor het heil vgl. M. Luther, Contra...vgl. M. Luther, Contra malignum Ecci iudicium ... defensio (1519), art. 7 (Weimarer Ausg. 2, 645); J. Calvijn, Institutio religionis Christianae (1539) 9, Nr. 22,
• of zegt: de wijze van het geheim belijden alleen voor een priester, wat de Katholieke Kerk vanaf het begin altijd heeft gehouden en behoudt, heeft niets met de instelling en de opdracht van Christus van doen, het is meer een menselijke verzinsel,

hij zij verdoemd.

vgl: Leerstellig gedeelte, hoofdstuk V, Over de belijders[[[683|13-17]]]

Canon 7
Als iemand zegt:

• in het sacrament van de Biecht is het bij de vergeving van zonden naar goddelijk recht niet noodzakelijk te belijden, alle en afzonderlijke doodzonden, welke men na degelijk gewetensonderzoek, en na zorgvuldige overweging zich herinnert, ook de verborgene en welke in strijd zijn met de laatste twee geboden van de tien geboden, ook de omstandigheden die de aard van de zonde veranderen.
• Maar deze belijdenis is alleen nuttig tot opbouw en vertroosting van de biechteling en is eertijds een gebruik geweest, alleen maar opgelegd tot canonieke genoegdoening.
• Of wie zegt: zij die zich toeleggen om alle zonden te belijden, zouden aan de goddelijke barmhartigheid niets willen overlaten om te laten vergeven, of tenslotte: het is niet gepast om dagelijkse zonden te belijden Vgl. M. Luhter, Confitendi...Vgl. M. Luhter, Confitendi ratio (1520) (Weimarer Ausg. 6, 163v) vgl. ook de Parijse censuur van het artikel van Luther (1521), Titel III over de Biecht, leden 5-6 (Weimarer Ausg. 8, 278v) ,

hij zij verdoemd. vgl: vgl. Leerstellig deel van dit document, Hoofdstuk 5, Over de belijdenis[[[683|+19]]]

Canon 8
Als iemand zegt:

• het belijden van alle zonden, zoals de Kerk vasthoudt, is onmogelijk en een menselijke overlevering, die door godsvruchtige mensen afgeschaft moet worden,
• of dat alle christengelovigen van beider geslachten, volgens de instelling van het grote Lateraans Concilie, één maal per jaar (te belijden), haar niet te hoeven onderhouden en dat daarom aan christengelovigen de raad gegeven moet worden, in de Vastentijd niet meer te gaan biechten,

hij zij verdoemd.

Canon 9
Als iemand zegt:

• de sacramentale vrijspraak van de priester is geen juridische akt, maar enkel een dienst (ministerium) van verkondiging en verklaring;
• de zonden zijn diegene die belijdt vergeven, als hij slechts gelooft dat hij is vrijgesproken,
• of dat de priester niet serieus maar bij wijze van grap vrijspreekt,
• of hij die zegt: de belijdenis wordt van de biechteling niet verlangd, opdat de priester hem zou kunnen vrijspreken(absolvere),

hij zij verdoemd. vgl: Exsurge Domine, 12[[[690|12]]]

Canon 10
Als iemand zegt: priesters, die in doodzonde leven, hebben niet de volmacht om te binden en te ontbinden, of niet alleen de priester is de bedienaar van de vrijspraak, maar aan alle en iedere christengelovige zou gezegd zijn:

"Al wat gij op aarde bindt, is gebonden in de hemel, en al wat gij ontbindt, zal ook in de hemel ontbonden zijn" (Mt. 18, 18)[b:Mt. 18, 18]

en

Canon 11
Als iemand zegt:

aan de bisschoppen komt het recht niet toe, zich zaken te reserveren, behalve met betrekking tot de uiterlijke staatsregeling, en daarom verhindert deze reservering niet, dat een priester werkelijk van gereserveerde zonden vrijspreekt,

hij zij verdoemd.

Canon 12
Als iemand zegt:

gelijk met de totale schuld wordt door God altijd de gehele straf vergeven en is er geen andere genoegdoening voor de biechteling dan het geloof, waarmee hij aanneemt dat Christus voor hem genoegdoening heeft gebracht,

hij zij verdoemd.

Canon 13
Als iemand zegt:

voor de zonden - wat betreft de tijdelijke straf - wordt aan God geenszins op grond van de verdienste van Christus genoegdoening gegeven door de opgelegde en geduldig ondergane straffen of die door een priester opgelegd zijn, maar ook niet door die men vrijwillig op zich neemt, zoals vasten, aalmoezen geven, of andere werken van godsvrucht en dat derhalve de beste boete een nieuw leven is,

hij zij verdoemd.

Canon 14
Als iemand zegt:

de genoegdoening, waarmee de biechteling door Christus Jezus, de zonden afkoopt, is geen verering (cultus) van God, maar een overlevering van mensen, die de leer over de genade en de ware verering van God en de weldaad van de dood van Christus verdonkeremaand,

hij zij verdoemd.

Canon 15
Als iemand zegt:

de sleutels van de Kerk zijn haar alleen maar gegeven om te ontbinden en niet om te binden en daarom handelen de priesters, als zij aan de biechtelingen straffen opleggen tegen het doel (finem) van de sleutel(-macht) en tegen de instelling van Christus; en het is een verzinsel, dat na opheffing van de eeuwige straf, door de kracht van de sleutel(-macht) meestal nog tijdelijke straf overblijft om uit te boeten,

hij zij verdoemd.