Notitie aangaande Zuster Jeannine Gramick SSND en pater Robert Nugent SDS

Zuster Jeannine Gramick SSND en pater Robert Nugent SDS zijn al meer dan 20 jaar betrokken bij de pastorale zorg voor homoseksuelen. In 1977 stichtten zij New Ways Ministry in het aartsbisdom Washington om "gerechtigheid en verzoening te bevorderen tussen lesbische en homoseksuele katholieken en de katholieke gemeenschap in ruimere zin ". Voices of Hope: A Collection...Voices of Hope: A Collection of Positive Catholic Writings on Gay and lesbian Issues (New York: Center for Homophobia Education, 1995) ix. Zij hebben het boek "Building Bridges: Gay and Lesbian Reality and the Catholic Church(Mystic: Twenty-Third Publications, 1992) en redigeerde het volume Voices of Hope: A Collection of Positive Catholic Writings on Gay and Lesbian Issues(New York: Center for Homophobia Education, 1995).

Vanaf het begin hebben pater Nugent en zr Gramick herhaaldelijk centrale elementen van de leer van de Kerk over homoseksualiteit in twijfel getrokken. Om die reden deelde de aartsbisschop van Washington, kardinaal James Hickey, hen in 1984, na een reeks vergeefse pogingen om opheldering te verkrijgen, mee dat zij hun activiteiten in dat aartsbisdom niet langer mochten uitoefenen. Tegelijkertijd gelastte de Congregatie voor de Instituten van Gewijd Leven en de Sociëteiten van Apostolisch Leven hen zich volledig af te scheiden van het New Ways Ministry en geen apostolaat meer te verrichten tenzij zij getrouw de leer van de Kerk zouden uitdragen dat homoseksuele handelingen intrinsiek slecht zijn.

Ondanks dit bevel van de Heilige Stoel bleven pater Nugent en zr Gramick betrokken bij activiteiten die door New Ways Ministry werden georganiseerd, hoewel zij zich terugtrokken uit leidinggevende posities. Zij bleven dubbelzinnige opvattingen over homoseksualiteit huldigen en propageren en bekritiseerden expliciet documenten van het leergezag van de Kerk over deze kwestie. Wegens de verklaringen en activiteiten van de twee religieuzen hebben de Congregatie voor de Geloofsleer en de Congregatie voor de Instituten van het Godgewijde Leven en de Sociëteiten van het Apostolisch Leven talrijke klachten en dringende verzoeken om opheldering ontvangen van beide bisschoppen en andere gelovigen uit de Verenigde Staten van Amerika. Het was duidelijk dat de activiteiten van Zr. Gramick en Fr. Nugent moeilijkheden veroorzaakten in niet weinig bisdommen en zij bleven de leer van de Kerk voorstellen als één van de mogelijke opties naast andere, die openstaan voor fundamentele verandering.

In 1988 benoemde de Heilige Stoel een commissie onder voorzitterschap van kardinaal Adam Maida om de publieke verklaringen en activiteiten van de twee religieuzen te onderzoeken en te evalueren en om vast te stellen of zij in overeenstemming waren met de katholieke leer over homoseksualiteit.

Na de publicatie van "Building Bridges" heeft de Commissie zich in de eerste plaats beziggehouden met de bestudering van dit boek, dat een samenvatting vormt van hun werkzaamheden en denkbeelden. In 1994 heeft de Commissie haar bevindingen opgesteld en deze aan de twee auteurs toegezonden. Na ontvangst van de reacties op deze bevindingen heeft de Commissie haar definitieve aanbevelingen opgesteld en deze toegezonden aan de Congregatie voor de Instituten van Gewijd Leven en de Sociëteiten van Apostolisch Leven. Zonder voorbij te gaan aan enkele positieve aspecten van het apostolaat van pater Nugent en zr Gramick, heeft de Commissie in hun geschriften en pastorale activiteiten ernstige tekortkomingen geconstateerd die niet geheel verenigbaar waren met de christelijke moraal. Daarom heeft de Commissie aanbevolen tuchtmaatregelen te nemen en ook een of andere vorm van kennisgeving te doen om de schade en verwarring als gevolg van de fouten en onduidelijkheden in hun publicaties en activiteiten te compenseren en te herstellen.

Omdat de problemen die de twee auteurs veroorzaakten hoofdzakelijk van leerstellige aard waren, droeg de Congregatie voor de Instituten van het Godgewijde Leven en de Sociëteiten van het Apostolisch Leven de hele zaak in 1995 over aan de bevoegde Congregatie voor de Geloofsleer. In de hoop dat pater Nugent en zuster Gramick bereid zouden zijn zich te scharen achter de katholieke leer over homoseksualiteit en de fouten in hun geschriften te corrigeren, heeft de Congregatie voor de Geloofsleer een nieuwe poging ondernomen om tot een oplossing te komen, door hen uit te nodigen ondubbelzinnig te antwoorden op enkele vragen betreffende hun standpunt over de morele beoordeling van homoseksuele handelingen en homoseksuele neigingen.

Haar antwoorden van 22 februari 1996 waren niet duidelijk genoeg om de ernstige onduidelijkheden in haar standpunt weg te nemen. Zr Gramick en pater Nugent toonden wel aan dat zij de leer van de Kerk over homoseksualiteit goed begrepen, maar verzuimden deze leer op enigerlei wijze te bevestigen. Bovendien bleek uit de publicatie van hun boekVoices of Hope: A Collection of Positive Catholic Writings on Gay and Lesbian Issues in 1995, duidelijk dat zij hun afwijzende houding tegenover fundamentele elementen van de kerkelijke leer niet hadden veranderd.

Omdat sommige opvattingen van pater Nugent en zr Gramick duidelijk onverenigbaar waren met de leer van de Kerk, en de wijdverspreide verspreiding van deze dwalingen door hun geschriften en pastorale activiteiten de bisschoppen in de Verenigde Staten van Amerika steeds meer zorgen baarden, besloot de Congregatie de zaak op te lossen in overeenstemming met de procedure die is vastgelegd in de Reglement voor Doctrinair Onderzoek (hoofdstuk 4) Cf. Congregation for the...Cf. Congregation for the Doctrine of the Faith,Agendi ratio in doctrinam examine, art. 23-27,AAS89 (1997), 834.

Op de Gewone Vergadering van 8 oktober 1997 hebben de kardinalen en bisschoppen die lid zijn van de Congregatie geoordeeld dat de opvattingen van pater Nugent en zr Gramick, die overeenkomstig het bovengenoemdeReglement voor Doctrinair Onderzoekwaren vastgesteld, inderdaad onjuist en gevaarlijk waren. Na goedkeuring door de paus werden de voornoemde onjuiste opvattingen door de bevoegde algemene oversten aan de twee religieuzen voorgelegd. De twee auteurs werd verzocht hun antwoorden persoonlijk en onafhankelijk van elkaar voor te bereiden, om elk van hen de grootst mogelijke vrijheid te geven bij het verwoorden van zijn eigen standpunt.

De antwoorden werden in februari 1998 door de twee algemene oversten aan de Congregatie toegezonden. Op de gewone vergaderingen van 6 en 20 mei 1998 hebben de leden van de Congregatie de antwoorden zorgvuldig geëvalueerd, na vooraf het advies te hebben ingewonnen van bisschoppen uit de Verenigde Staten en van deskundigen op het gebied van de moraaltheologie. De leden van de Congregatie hebben unaniem besloten dat hun antwoorden, ondanks bepaalde positieve elementen, onaanvaardbaar waren. Zowel pater Nugent als zr Gramick hadden immers getracht de publicatie van hun boeken te rechtvaardigen, en geen van beiden had zich persoonlijk voldoende duidelijk achter de leer van de Kerk over homoseksualiteit geschaard. Daarom werd besloten hen te vragen een openbare verklaring te schrijven en deze aan het oordeel van de Congregatie voor te leggen. In deze verklaring moeten zij hun innerlijke instemming betuigen met de leer van de Katholieke Kerk over homoseksualiteit en toegeven dat de twee bovengenoemde boeken dwalingen bevatten.

De verklaringen van de twee religieuzen, die in augustus 1998 zijn aangekomen, zijn door de Congregatie onderzocht tijdens de Gewone Vergadering van 21 oktober 1998. Zij waren opnieuw onvoldoende om de problemen in verband met hun geschriften en pastorale activiteiten op te lossen. Zuster Gramick betoogde dat zij van de Kerk hield, maar weigerde de leer van de Kerk over homoseksualiteit goed te keuren. Pater Nugent presenteerde een meer uitvoerig antwoord, maar het was niet duidelijk genoeg wat betreft de interne overeenstemming met de leer van de Kerk. De leden van de Congregatie besloten daarom pater Nugent nog een kans te geven om ondubbelzinnig in te stemmen. Daarom heeft de Congregatie een verklaring in die zin opgesteld, die door de Generale Overste bij brief van 15 december 1998 aan pater Nugent is toegezonden en hem ter ondertekening is voorgelegd. Uit zijn antwoord van 25 januari 1999 blijkt dat ook deze poging mislukt is. Pater Nugent was niet bereid de hem voorgelegde verklaring te ondertekenen en zond als antwoord een andere tekst waarin hij de verklaring van de Congregatie op een aantal belangrijke punten had gewijzigd. In het bijzonder was hij niet bereid te erkennen dat homoseksuele handelingen intrinsiek ongeordend zijn, en voegde hij een paragraaf toe waarin hij het definitieve en onveranderlijke karakter van de katholieke leer op dit punt in twijfel trok.

Omdat herhaalde pogingen van wettige kerkelijke autoriteiten om de moeilijkheden in de geschriften en pastorale activiteiten van de twee auteurs op te lossen, zijn mislukt, ziet de Congregatie voor de Geloofsleer zich genoodzaakt, omwille van het welzijn van de katholieke gelovigen, te verklaren dat de opvattingen die Zr. Jeannine Gramick en pater Robert Nugent over het feit dat homoseksuele handelingen intrinsiek slecht zijn en homoseksuele neigingen objectief ongeordend zijn, zijn leerstellig onaanvaardbaar omdat zij geen getrouwe weergave zijn van de duidelijke en consistente leer van de katholieke Kerk op dit punt. (Gen. 19, 1-11; Lev. 18, 22; Lev. 20, 13; 1 Kor. 6, 9; Rom. 1, 18-32; 1 Tim. 1, 10)[[b:Gen. 19, 1-11; Lev. 18, 22; Lev. 20, 13; 1 Kor. 6, 9; Rom. 1, 18-32; 1 Tim. 1, 10]] vgl: Catechismus van de Katholieke Kerk, 2357-2359,2396[[[1|2357-2359.2396]]] vgl: AAS 68 (1976), 84-85[[[8|8]]] vgl: AAS79 (1987), 543-554[[[1120]]] Pater Nugent en Zr Gramick hebben vaak beweerd dat zij ernaar streven homoseksuele personen "met respect, begrip en fijngevoeligheid" vgl: Catechismus van de Katholieke Kerk, 2358[[[1|2358]]] te behandelen, in overeenstemming met de kerkelijke leer. Het propageren van dwaling en dubbelzinnigheid is echter niet verenigbaar met een christelijke houding van waarachtig respect en mededogen. Personen die worstelen met homoseksualiteit hebben niet minder recht dan ieder ander om de authentieke leer van de Kerk te ontvangen van hen die hen pastoraal begeleiden. De dubbelzinnigheden en houdingsfouten van pater Nugent en zr Gramick hebben verwarring gezaaid onder het katholieke volk en schade toegebracht aan de gemeenschap van de Kerk. Om deze redenen is het Zr Jeannine Gramick SSND en Pater Robert Nugent SDS voorgoed verboden om pastoraal werk te verrichten voor homoseksuele personen en kunnen zij voor onbepaalde tijd niet worden verkozen voor enig ambt in hun respectieve religieuze gemeenschappen.