Drie houdingen op het feest van Corpus Domini - Sacramentsdag

Na de sterke tijd van het liturgische jaar, die met het Paasfeest als centrum, ongeveer 3 maanden omvat, 40 dagen Veertigdagentijd en 50 dagen Paastijd, schenkt de liturgie ons drie feesten om te vieren die zijn te omschrijven als de “synthese”: de heilige Drie-eenheid, vandaag het feest van Corpus Domini (Sacramentsdag) en tenslotte het feest van het Heilig Hart van Jezus [d:51]. Welke eigen betekenis heeft Hoogfeest van het Lichaam en Bloed van Christus [d:346]? Dat zegt de viering, die we nu samen meemaken, in haar samenstellende delen: allereerst komen allen samen rond het altaar van de Heer, om in Zijn tegenwoordigheid samen te zijn; als tweede volgt dan de processie, het optrekken met de Heer, en tenslotte het neerknielen voor de Heer, de aanbidding, die tijdens de Heilige Mis, gedurende de processie wordt voortgezet, maar die zijn hoogtepunt kent wanneer ter afsluiting de Eucharistische zegen gegeven wordt, wanneer iedereen voor Hem neerknielen, Die zich vooraf eerst voor allen heeft neergebogen en Zijn leven gegeven heeft. Staan we dus kort bij deze drie houdingen stil zodat ze werkelijk uitdrukking worden van ons geloof en van ons leven.

Allereerst het zich verzamelen in de tegenwoordigheid van de Heer. Datgene wat de antieken “statio” noemden. Stellen we ons een moment voor dat in geheel Rome alleen dit altaar zou zijn en dat alle Christenen van de stad uitgenodigd zijn hier te zijn om de Redder te vieren die gestorven en verrezen is. Dat geeft ons een voorstelling van de viering van de Eucharistie zoals deze in het begin in Rome en in diverse andere steden is geweest waar het Evangelie gekomen was. In iedere deelkerk was er maar één Bisschop en om de ene Eucharistie die hij vierde ontstond de gemeenschap, één gemeenschap, want er was één Kelk van de zegening en één gebroken Brood, zoals we in de tweede lezing, de brief van de Apostel Paulus, gehoord hebben (1 Kor. 10, 16-17) [[b:1 Kor. 10, 16-17]]. Hier herinneren we ons het andere beroemde woord van Paulus “we zijn niet langer Joden of Grieken, niet langer slaven of vrijen, niet langer man of vrouw, maar allen zijn één in Christus Jezus” (Gal. 3, 28) [b:Gal. 3, 28]. “U bent allen één”! In deze woorden hoort men de waarheid en de sterkte van de revolutie van het Christendom, de revolutie van de omverwerping in de geschiedenis van de mensen die uitgaat van de Eucharistie. Hier zijn verzameld de mensen van verschillende leeftijd, geslacht, sociale status of politieke overtuiging. De Eucharistie is nooit een private act, mensen voorbehouden die uit genegenheid tot elkaar of uit vriendschap bij elkaar zijn. De Eucharistie is een openbaar gebeuren, ze heeft niets esoterisch, niets exclusiefs. Ook wij vanavond, hebben niet besloten met wie ons zouden treffen. We zijn hier gekomen en staan naast elkaar, verbonden door het geloof en geroepen om één lichaam te worden, waarbij het ene Brood delen dat Christus is. We zijn verenigd over de grenzen van onze nationaliteiten, beroepen, sociale status of politieke overtuiging heen. We openen ons naar de anderen en worden zo één in Hem. Het is vanaf het begin het kenmerk geweest van het Christendom dat zichtbaar werd in de Eucharistie en ook steeds bewaard moet worden waardoor de blijvende verleidingen tot het particularisme, ook als het met de beste bedoelingen gebeurd, niet in het tegendeel gaat verworden. Het feest van Corpus Domini herinnert ons daar vooral aan: Christen zijn betekent vanuit alle richtingen komen en verzamelen in de tegenwoordigheid van de ene Heer te leven en om in Hem één te worden.

Het tweede constitutieve aspect is het optrekken met de Heer. Dit realiseert zich in de processie, die we na de H. Mis gemeenschappelijk lopen, om zo te zeggen als natuurlijke uitwerking van de H. Mis, waarbij we Hem volgen, die het Leven is, de weg is. Waarin Hij ons Zelf in de Eucharistie geeft, bevrijdt de Heer Jezus ons van onze “verlammingen”, Hij laat ons opstaan en “pro – cedere” “vooruitgaan”, Hij laat ons een schrede verder gaan