Brief aan de Kerk in Magnesia
x
Gebruik de knoppen om door de historische teksten te lopen:
Informatie over dit document
Epistula ad Magnesios
Brief aan de Kerk in Magnesia
Ignatius van Antiochië
110
Kerkelijke schrijvers - Brieven
1981, Kerkvaderteksten met commentaar, nr. 2, uitg. Benedictinessen van Bonheiden
Bronnen: SC 10 A, 84-89; ed. F.X. Funk, I, pp. 232-242
Bijbelreferenties, tussentitels en opmerkingen: vertalers
Datering van de Brief bij benadering
Referenties naar dit document worden nog aangepast
Zie de gebruiksvoorwaarden van de documenten
Bijbelreferenties, tussentitels en opmerkingen: vertalers
Datering van de Brief bij benadering
Referenties naar dit document worden nog aangepast
Zie de gebruiksvoorwaarden van de documenten
1981
Benedictinessen van Bonheiden
14 oktober 2022
989
nl
Referenties naar dit document: 1
Open uitgebreid overzichtReferenties naar dit document van thema's en berichten
Open uitgebreid overzichtExtra opties voor dit document
Kopieer document-URL naar klembord Reageer op dit document Deel op social mediaInhoudsopgave
Uitklappen
- GROET
Ignatius die ook Theoforus genoemd wordt, groet de kerk te Magnesia aan de Meander, de kerk die gezegend is door de genade van God onze Vader in Jezus Christus onze Verlosser en hij wenst haar grote vreugde in God de Vader en in Jezus Christus.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- hoofdstuk I. - DE LIEFDE
1. Ik heb vernomen dat uw liefde geheel geordend is volgens de wil van de Vader, ik verheug mij hierover en daarom heb ik besloten tot u het woord te richten in het geloof in Jezus Christus.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediaDe erenaam
2. Nu mij de eer te beurt is gevallen een naam N.v.d.v.:Welke naam:...N.v.d.v.:Welke naam: gevangene of christen? (Ef. 3, 1; Ef. 4, 1)[[b:Ef. 3, 1; Ef. 4, 1]] te mogen dragen van goddelijke luister, zing ik gekluisterd in de boeien die ik overal ronddraag tot lof van de kerken en ik bid voor haar vereniging met het vlees en de geest van Jezus Christus, ons eeuwig leven: vereniging in geloof en liefde, waar niets boven gaat, maar in de eerste plaats vereniging met Jezus en de Vader. In Hem kunnen wij alle aanvallen van de vorst van deze wereld weerstaan en ontvluchten en zo tot God geraken.
2. Nu mij de eer te beurt is gevallen een naam N.v.d.v.:Welke naam:...N.v.d.v.:Welke naam: gevangene of christen? (Ef. 3, 1; Ef. 4, 1)[[b:Ef. 3, 1; Ef. 4, 1]] te mogen dragen van goddelijke luister, zing ik gekluisterd in de boeien die ik overal ronddraag tot lof van de kerken en ik bid voor haar vereniging met het vlees en de geest van Jezus Christus, ons eeuwig leven: vereniging in geloof en liefde, waar niets boven gaat, maar in de eerste plaats vereniging met Jezus en de Vader. In Hem kunnen wij alle aanvallen van de vorst van deze wereld weerstaan en ontvluchten en zo tot God geraken.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk II. - GEHOORZAAMHEID AAN DE BISSCHOP
1. Daar ik dus de eer had u te ontmoeten in de persoon van Damas, uw heilige N.v.d.v.: Letterlijk:...N.v.d.v.: Letterlijk: Godwaardige. bisschop en de waardige priesters Bassus en Apollonius en mijn mededienaar, de diaken Zotion; mocht ik maar altijd van zijn aanwezigheid genieten, want hij onderwerpt zich aan de bisschop als aan Gods genade en aan het priestercollege als aan de wet van Jezus Christus... N.v.d.v.: Hier heeft Ignatius...N.v.d.v.: Hier heeft Ignatius zijn gedachtengang onderbroken, het vervolg is pas in hoofdstuk VI.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk III.
1. U moogt niet profiteren van de leeftijd van uw bisschop maar hem om de macht van Gód de Vader alle eerbied bewijzen. N.v.d.v.: Uit het volgende...N.v.d.v.: Uit het volgende blijkt dat de eerbied voor de bisschop in de eerste plaats is voor God; de bisschop bekleedt het ambt als Gods (Christus') vertegenwoordiger op aarde. Ik weet overigens dat uw heilige priesters geen misbruik hebben gemaakt van zijn jeugdige leeftijd, die men hem kan aanzien. Maar zij aanvaarden hem als wijze mensen in God en eigenlijk niet hem, maar de Vader van Jezus Christus, aller Bisschop.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media2. Uit eerbied voor Hem die ons heeft liefgehad moet u hem zonder enige veinzerij alle eerbied bewijzen. Want als men anders handelt, misleidt men niet de zichtbare bisschop, maar men probeert de onzichtbare Bisschop (God) te bedriegen. Hier gaat het immers niet om mensen N.v.d.v.: Letterlijk 'vlees'.N.v.d.v.: Letterlijk 'vlees'. maar om God die het verborgene kent.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk IV.
1. Wij moeten niet alleen de naam van christen dragen, we moeten het ook werkelijk zijn. Sommigen hebben het steeds over de bisschop, maar ze handelen altijd buiten hem om. Het schijnt me toe, dat deze mensen geen goed geweten hebben, want zij komen niet op wettige wijze samen volgens het gebod (van de Heer). vgl: VIII[[[945]]] N.v.d.v.: het gaat om de...N.v.d.v.: het gaat om de wettige Eucharistieviering met de bisschop.
Referenties naar deze alinea: 1
Ad Pascendum ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk V. - TWEE WEGEN
1. Want alles heeft een doeleinde en voor ons liggen de beide wegen op gelijke Wijze uitgestrekt: (de weg) naar de dood en (de weg) naar het leven en ieder zal naar zijn eigen plaats gaan. (Hand. 1, 25)[[b:Hand. 1, 25]]
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediaTwee munten
2. Zo zijn er ook twee munten, die van God en die van de wereld en ieder heeft een ander stempel ingedrukt: de ongelovigen dat van de wereld, maar de gelovigen die in de liefde zijn, is door Jezus Christus het stempel van God de Vader ingedrukt. (Hebr. 1, 3)[[b:Hebr. 1, 3]] N.v.d.v.: Christus is de...N.v.d.v.: Christus is de afstraling van Gods heerlijkheid. (In de NBG-vertaling: afdruk) Indien we niet uit vrije wil voor Hem willen sterven om deel te hebben aan zijn lijden, is zijn leven niet in ons.
2. Zo zijn er ook twee munten, die van God en die van de wereld en ieder heeft een ander stempel ingedrukt: de ongelovigen dat van de wereld, maar de gelovigen die in de liefde zijn, is door Jezus Christus het stempel van God de Vader ingedrukt. (Hebr. 1, 3)[[b:Hebr. 1, 3]] N.v.d.v.: Christus is de...N.v.d.v.: Christus is de afstraling van Gods heerlijkheid. (In de NBG-vertaling: afdruk) Indien we niet uit vrije wil voor Hem willen sterven om deel te hebben aan zijn lijden, is zijn leven niet in ons.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk VI. - EEN ROND DE BISSCHOP, DE PRIESTERS EN DE DIAKENS
1. Daar ik dus in bovengenoemde personen N.v.d.v.: voorzetting van hoofdstuk II[[al:+3.1]] in het geloof uw gehele kerkgemeenschap heb ontmoet en liefgekregen, vraag ik u dringend: legt u erop toe in alles eensgezind in God te handelen onder leiding van de bisschop die Gods vertegenwoordiger is en van de priesters als plaatsvervangers van het apostelcollege en van de diakens die mij zo dierbaar zijn en aan wie de dienst van Jezus Christus is toevertrouwd, Hij die vóór alle eeuwen bij de Vader was en verschenen is aan het einde der tijden.
Referenties naar deze alinea: 7
Catechismus van de Katholieke Kerk ->=geentekst=Veritatis Splendor ->=geentekst=
Lumen Gentium ->=geentekst=
Presbyterorum Ordinis ->=geentekst=
De Apostolische opvolging ->=geentekst=
Novo incipiente ->=geentekst=
Reactie op het "synodaal proces" in Duitsland en de Amazondesynode ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediaLiefde
2. Gedraagt u allen naar Gods voorschriften, eerbiedigt elkander, laat niemand de ander naar het lichaam (alleen) liefhebben, maar hebt elkander lief in Christus. N.v.d.v.: Echte christelijke...N.v.d.v.: Echte christelijke liefde is altijd geworteld in Christus, is meer dan gewone aardse liefde, die ontstaat omdat men de ander sympathiek vindt of als mens gaat beminnen. Laat er niets zijn bij u dat aanleiding tot verdeeldheid kan geven, maar bewaart de eenheid met de bisschop en de kerkelijke leiders als beeld van en heenwijzing naar de onvergankelijkheid. N.v.d.v.: De onvergankelijkhei...N.v.d.v.: De onvergankelijkheid is bij uitstek een eigenschap van God, de mens krijgt hieraan slechts deel door Gods genade.
2. Gedraagt u allen naar Gods voorschriften, eerbiedigt elkander, laat niemand de ander naar het lichaam (alleen) liefhebben, maar hebt elkander lief in Christus. N.v.d.v.: Echte christelijke...N.v.d.v.: Echte christelijke liefde is altijd geworteld in Christus, is meer dan gewone aardse liefde, die ontstaat omdat men de ander sympathiek vindt of als mens gaat beminnen. Laat er niets zijn bij u dat aanleiding tot verdeeldheid kan geven, maar bewaart de eenheid met de bisschop en de kerkelijke leiders als beeld van en heenwijzing naar de onvergankelijkheid. N.v.d.v.: De onvergankelijkhei...N.v.d.v.: De onvergankelijkheid is bij uitstek een eigenschap van God, de mens krijgt hieraan slechts deel door Gods genade.
Referenties naar deze alinea: 1
Veritatis Splendor ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk VII. - DE BRON VAN EENHEID, JEZUS CHRISTUS
1. Zoals ook de Heer nooit handelde uit zichzelf (Joh. 8, 28)[[b:Joh. 8, 28]] en ook niet door de apostelen buiten de Vader om, met Wie Hij één is, zo moogt u ook nooit handelen buiten de bisschop en de priesters om. Beweert ook nooit dat wat u op eigen gezag doet, goed is, maar doet alles gemeenschappelijk: één gebed, één smeekbede, één geest, één hoop in liefde (Ef. 4, 4)[[b:Ef. 4, 4]] in de volmaakte vreugde: Jezus Christus die alles te boven gaat.
Referenties naar deze alinea: 3
Sacrosanctum Concilium ->=geentekst=H. Ignatius van Antiochië ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media2. Haast u en komt allen samen als naar één tempel van God, als rond één altaar, in de ene Heer Jezus Christus, die voortkwam uit de ene Vader, die bij Hem de Ene was en naar Hem is teruggekeerd. N.v.d.v.: Hier denkt Ignatius...N.v.d.v.: Hier denkt Ignatius weer Johanneisch; vgl. Joh. 8,42; 13,3 enz. 'van de Vader uitgegaan'; bij 'de Ene'; 'Omdat ik niet alleen ben, maar de Vader die Mij gezonden heeft, met Mij is' (Joh. 8,16); 'Dat Ik naar de Vader ga' (Joh. 14,28); 'Jezus keert naar de Vader terug'. (Vgl. Joh. 20,17)
Referenties naar deze alinea: 2
H. Ignatius van Antiochië ->=geentekst=Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk VIII. - GEEN JUDAISME
1. Laat u niet verleiden door een afwijkende leer of de oude, nutteloze fabels. Want als we nu nog volgens de wet leven, dan erkennen we dat we de genade nog niet hebben ontvangen.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediaDe profeten en het heil
2. Want de Godgewijde profeten hebben geleefd volgens Jezus Christus. Daarom werden Zij ook vervolgd. Want zij waren geïnspireerd door zijn genade om de ongelovigen volkomen te overtuigen dat er slechts één God is, die zich heeft geopenbaard door zijn Zoon Jezus Christus, zijn Woord voortgekomen uit de stilte, Hij die altijd gedaan heeft wat de Vader behaagde (Joh. 8, 29)[[b:Joh. 8, 29]], die Hem had gezonden.
2. Want de Godgewijde profeten hebben geleefd volgens Jezus Christus. Daarom werden Zij ook vervolgd. Want zij waren geïnspireerd door zijn genade om de ongelovigen volkomen te overtuigen dat er slechts één God is, die zich heeft geopenbaard door zijn Zoon Jezus Christus, zijn Woord voortgekomen uit de stilte, Hij die altijd gedaan heeft wat de Vader behaagde (Joh. 8, 29)[[b:Joh. 8, 29]], die Hem had gezonden.
Referenties naar deze alinea: 2
Vita Consecrata ->=geentekst=Epistula ad Ephesios ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- IX.
1. Zij dus die leefden volgens de vroegere heilsorde zijn tot nieuwe hoop gekomen en vierden niet meer de sabbat, maar de dag van de Heer, de dag waarop door de Heer en zijn dood ons leven tot nieuwe bloei is gekomen. Dit wordt door sommigen ontkend, maar toch hebben wij door dit mysterie het geloof ontvangen en daarom houden wij stand om eens erkend te worden als ware leerlingen van Jezus Christus, onze enige Meester. N.v.d.v.: In hoofdstuk IX...N.v.d.v.: In hoofdstuk IX heeft Ignatius zichzelf voortdurend onderbroken, in de vertaling is daarom de volgorde der woorden soms gewijzigd. Hoe zouden wij kunnen leven zonder Hem, want de profeten die zijn leerlingen waren in de geest, verwachtten Hem toch ook als hun Meester? En daarom heeft Hij hen die Hem terecht verwachtten bij zijn komst uit de doden opgewekt. N.v.d.v.: Het gaat hier om de...N.v.d.v.: Het gaat hier om de nederdaling ter helle om aan de doden de Blijde Boodschap te verkondigen. Vgl. Petr. 3,19 en verschillende plaatsen in de brieven van Ignatius.
Referenties naar deze alinea: 5
Catechismus van de Katholieke Kerk ->=geentekst=Dies Domini ->=geentekst=
Dies Domini ->=geentekst=
Christi Ecclesia ->=geentekst=
Sacramentum Caritatis ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk X. - 'CHRISTIANISME'
1. Laten we dus niet onverschillig zijn voor zijn goedheid. Want als Hij zou handelen als wij, zouden wij er niet meer zijn. Laten we Hem daarom volgen en leren leven volgens het 'christianisme'. N.v.d.v.: 'Christianisme' is...N.v.d.v.: 'Christianisme' is de weergave van het Griekse woord 'christianismos', dat staat tegenover 'judaismos', judaïsme bij Ignatius. Want hij die zich met een andere naam noemt dan deze (de naam van christen) is niet van God.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media2. Werpt dus het slechte, verouderde, scherp geworden zuurdeeg weg en verandert u in vers deeg. (1 Kor. 5, 7)[[b:1 Kor. 5, 7]] Laat Hij het zout in uw leven worden N.v.d.v.: Letterlijk...N.v.d.v.: Letterlijk 'inzouten', zout verhindert het bederf., zodat niemand van u tot verderf komt, want u zult beoordeeld worden naar de geur die u verspreidt.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediaJudaïsme
3. Het is ongerijmd van Jezus Christus te spreken en toch te 'judaïzeren'. N.v.d.v.: 'Judaïzeren'...N.v.d.v.: 'Judaïzeren' betekent zich aan de sabbat en de joodse spijswetten houden en geloven in de laat-Joodse mythen en genealogieën, waarover ook Paulus schrijft in 1 Tim. 1,3-6. Want het 'christianisme' heeft niet in het 'judaïsme' geloofd, maar het 'judaïsme' in het 'christianisme' en daarin (in het christianisme) heeft iedere tong die in God gelooft zich verenigd. N.v.d.v.: De christenen...N.v.d.v.: De christenen worden niet gered door het geloof in de Joodse wet, maar de joden worden gered door het geloof in Christus.
3. Het is ongerijmd van Jezus Christus te spreken en toch te 'judaïzeren'. N.v.d.v.: 'Judaïzeren'...N.v.d.v.: 'Judaïzeren' betekent zich aan de sabbat en de joodse spijswetten houden en geloven in de laat-Joodse mythen en genealogieën, waarover ook Paulus schrijft in 1 Tim. 1,3-6. Want het 'christianisme' heeft niet in het 'judaïsme' geloofd, maar het 'judaïsme' in het 'christianisme' en daarin (in het christianisme) heeft iedere tong die in God gelooft zich verenigd. N.v.d.v.: De christenen...N.v.d.v.: De christenen worden niet gered door het geloof in de Joodse wet, maar de joden worden gered door het geloof in Christus.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk XI. - DE MENSHEID VAN CHRISTUS
1. Het is niet zo, mijn geliefden, dat ik vernomen heb, dat sommigen van u zich zo gedragen, maar als de minste onder u allen wil ik u ervoor behoeden ten prooi te vallen aan de vishaken van het zinloze gepraat. N.v.d.v.: Letterlijk: 'ijdele...N.v.d.v.: Letterlijk: 'ijdele uitspraak', ijdel betekende vroeger 'leeg'. (Pred. 1, 2; 1 Tim. 1, 6)[[b:Pred. 1, 2; 1 Tim. 1, 6]] Weest integendeel ten volle overtuigd van de geboorte, het lijden en de verrijzenis ten tijde van de regering van Pontius Pilatus. Dit alles is werkelijk en waar gebeurd en is zeker volbracht door Jezus Christus, onze hoop. (1 Tim. 1, 1)[b:1 Tim. 1, 1] Moge niemand van u ooit hiervan (van dit geloof) afwijken!
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk XII. - EENHEID IN CHRISTUS
1. Mocht ik mij maar in alles over u kunnen verheugen, als ik dat tenminste waard ben. Want hoewel ik geboeid ben, kan ik me toch niet vergelijken met iemand van u, die allen vrij zijt. Ik weet dat u niet opgeblazen bent van trots, want Christus woont in u. U schaamt u eerder, wanneer ik u prijs, zoals er staat geschreven: "Want de rechtvaardige is zijn eigen aanklager." ((LXX))[[b:Spr. 18, 17]]
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk XIII.
1. Draagt dus zorg standvastig te zijn in de leer van de Heer en de apostelen, zodat "al wat u doet tot ontplooiing komt" (Ps. 1, 3)[b:Ps. 1, 3] naar lichaam en geest, in geloof en liefde, in de Vader, de Zoon en de Geest, in het begin en het doeleinde (Ef. 4, 1)[[b:Ef. 4, 1]] met uw zo waardige bisschop en de kostbare geestelijke krans van uw priesters en heilige diakens.
Referenties naar deze alinea: 1
Lumen Gentium ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media2. Weest onderdanig aan de bisschop en aan elkaar (Ef 5, 21)[b:Ef 5, 21], zoals ook Christus naar het vlees onderdanig was aan de Vader en de apostelen (onderdanig waren) aan Christus, aan de Vader en de Geest, zodat er tegelijkertijd een eenwording zal zijn naar het vlees en naar de geest.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk XIV. - AFSCHEID
Omdat ik weet dat u vervuld bent met God, heb ik u slechts in weinig woorden aangespoord. Gedenkt mij in uw gebeden dat ik God zal mogen vinden en niet alleen ik, maar ook de kerk in Syrië, waarvan ik het niet waard ben een lid genoemd te worden. Want ik heb uw gebed en uw liefde, samen verenigd in God, nodig opdat Hij door uw kerk de kerk van Syrië waardig zal keuren verkwikt te worden. N.v.d.v.: Waarschijnlijk is...N.v.d.v.: Waarschijnlijk is de bedoeling van de zin, dat door het gebed van de kerk van Magnesia God de kerk van Syrië zal verkwikken (letterlijk : bedauwen), maar in feite is de zin zo geconstrueerd dat het lijkt alsof de kerk van Magnesia naar Gods welbehagen de kerk van Syrië zal verkwikken.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Hoofdstuk XV.
U groeten de vertegenwoordigers van de kerk van Efeze die hier in Smyrna, waarvandaan ik u schrijf, tot Gods eer bij mij zijn. Zij hebben mij, zoals u dat deed, in elk opzicht vertroost te zamen met Polycarpus, bisschop van Smyrna. Ook de andere kerken groeten u tot lof van Jezus
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediaVaarwel, verenigd in God door de Geest die onafscheidelijk is, Jezus Christus.
Referenties naar deze alinea: 1
H. Ignatius van Antiochië ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediaReferenties naar dit document: 1
Open uitgebreid overzichthttps://rkdocumenten.be/toondocument/989-epistula-ad-magnesios-nl