Naar de oude siteHet gaat erom dat je de waarheid moet accepteren
x
Informatie over dit document
Het gaat erom dat je de waarheid moet accepteren
Uitgesproken tijdens de interdicasteriële bijeenkomst met de Duitse bisschoppen op "Ad limina"-bezoek
Luis F. Kard. Ladaria S.J.
Dicasterie voor de Geloofsleer
18 november 2022
Curie - Verklaringen
2022, Libreria Editrice Vaticana / Stg. InterKerk
17 juni 2023
Camiel van der Graaf
19 juni 2023
8950
nl
Referenties naar dit document van thema's en berichten
Open uitgebreid overzichtExtra opties voor dit document
Kopieer document-URL naar klembord Reageer op dit document Deel op social mediaInhoudsopgave
- Inhoud
Er is een paragraaf in de brief van de Heilige Vader aan het pelgrimerende Volk van God in Duitsland [7443] dat de achtergrond vormt van mijn korte toespraak. Paus Franciscus schrijft in paragraaf 9 van de zojuist geciteerde brief [7443|9]:
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
"in en uit particuliere Kerken bestaat de ene en enige katholieke Kerk. Lumen Gentium [[617|23]], zoals de particuliere Kerken leven en bloeien in en buiten de universele Kerk; als ze gescheiden zouden worden van de universele Kerk, zouden ze verzwakken, degenereren en sterven. Vandaar de noodzaak om de gemeenschap met het hele lichaam van de Kerk altijd levend en vruchtbaar te houden. Dit helpt ons de angst te overwinnen die ons isoleert in onszelf alsook in onze bijzonderheden, zodat we de persoon in de ogen kunnen kijken en luisteren, of zodat we afstand kunnen doen van behoeften, en zo degene kunnen begeleiden die langs de kant van de weg is achtergelaten. Soms kan deze houding worden uitgedrukt in een klein gebaar, zoals dat van de vader van de verloren zoon, die de deuren openhoudt zodat de zoon bij zijn terugkeer zonder problemen naar binnen kan vgl: Evangelii Gaudium [[[4984|46]]]. Dit betekent niet, dat we niets moeten doen, niet vooruit moeten gaan, niets veranderen, en misschien zelfs niet debatteren of het oneens zijn, maar het is gewoon het gevolg van de wetenschap dat we intrinsiek deel uitmaken van een groter lichaam dat ons opeist, dat op ons wacht en ons nodig heeft en dat ook wij opeisen, verwachten en nodig hebben. Het is de vreugde van het gevoel deel uit te maken van het heilige en geduldige trouwe volk van God."
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
Gruwelijke misdrijven moeten bestraft worden
De volgende woorden zouden nu bij ieder van ons het besef moeten opwekken dat we constitutief deel uitmaken van een groter lichaam en dat juist deze verbondenheid met alle andere leden van de Kerk - meer dan duizend gebaren of luide verklaringen - die gastvrijheid mogelijk kan maken die vandaag zo noodzakelijk is voor degenen die langs de kant van de weg worden achtergelaten.
De volgende woorden zouden nu bij ieder van ons het besef moeten opwekken dat we constitutief deel uitmaken van een groter lichaam en dat juist deze verbondenheid met alle andere leden van de Kerk - meer dan duizend gebaren of luide verklaringen - die gastvrijheid mogelijk kan maken die vandaag zo noodzakelijk is voor degenen die langs de kant van de weg worden achtergelaten.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
En inderdaad, er zijn tegenwoordig heel veel mannen en vrouwen die zich niet meer "thuis" voelen in het huis van de Heer en er buiten blijven. En er zijn er heel veel die zich diep verraden voelen door de mannen en vrouwen van de katholieke Kerk en er niet meer naar toe gaan. Maar bovenal zijn er heel veel mannen en vrouwen die geen vertrouwen meer hebben in ons bisschoppen. En dit is niet zonder reden. We denken hier onmiddellijk aan het pijnlijke hoofdstuk van seksueel misbruik en, meer in het algemeen, van machtsmisbruik door geestelijken en aan alle keren dat onze reactie als Kerk in zulke gevallen niet passend was voor de situatie. In dit opzicht zullen we niet moe worden om vergeving te vragen aan de slachtoffers van dit misbruik en, indien mogelijk, hen onze hulp aan te bieden; tegelijkertijd zullen we niet moe worden om elke dag onze vastberadenheid te vernieuwen zodat misbruik van minderjarigen en machtsmisbruik door mannen en vrouwen van de Kerk nooit meer mag gebeuren. Wat dat betreft kan ik u verzekeren dat het Dicasterium voor de Geloofsleer [d:486] met al zijn kracht en met de grootste aandacht eraan werkt om ervoor te zorgen dat de straffen die in het Wetboek van Canoniek Recht staan, worden opgelegd aan die geestelijken die zich schuldig maken aan zulke gruwelijke misdaden.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
"Wij maken in wezen deel uit van een groter geheel dat ons opeist, op ons wacht en ons nodig heeft, en dat wij ook opeisen, verwachten en nodig hebben."
Vanuit dit oogpunt lijken de inspanningen die de Kerk in Duitsland intern doet om veiligheidsprotocollen op te stellen om misbruik van minderjarigen en elke andere vorm van geweld tegen volwassenen door geestelijken en in elk geval binnen kerkelijke instellingen te voorkomen, meer dan prijzenswaardig. Deze inzet heeft zijn bijzondere concretisering gevonden in de Synodale Weg [d:497] die de Kerk in Duitsland in 2019 is begonnen en die juist in deze maanden een bijzonder belangrijke fase bereikt.
Vanuit dit oogpunt lijken de inspanningen die de Kerk in Duitsland intern doet om veiligheidsprotocollen op te stellen om misbruik van minderjarigen en elke andere vorm van geweld tegen volwassenen door geestelijken en in elk geval binnen kerkelijke instellingen te voorkomen, meer dan prijzenswaardig. Deze inzet heeft zijn bijzondere concretisering gevonden in de Synodale Weg [d:497] die de Kerk in Duitsland in 2019 is begonnen en die juist in deze maanden een bijzonder belangrijke fase bereikt.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
Precies in deze geest van "weten dat we een essentieel onderdeel zijn van een groter lichaam dat ons claimt, dat op ons wacht en ons nodig heeft, en dat we ook claimen, verwachten en nodig hebben", zoals vermeld in de woorden geciteerd aan het begin van het schrijven van de Heilige Vader aan het pelgrimerende Volk van God in Duitsland, is het mijn taak als prefect van het Dicasterie voor de Geloofsleer [d:486] om u, eerbiedwaardige medebroeders, vijf specifieke zorgen voor te leggen die voortkomen uit een zorgvuldige lezing van de teksten die tot nu toe op uw synodale pad zijn besproken.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
Het literaire genre van teksten
De eerste zorg is het literaire genre van de teksten. Aangezien dit geen Synode is maar een Synodale Weg [d:497], lijkt er voorlopig geen einddocument gepland te zijn. Maar moeten we niet denken aan zoiets als een slotdocument van de Synodale Weg [d:497] of iets dergelijks? Zo'n vraag dringt zich op als men opmerkt dat in veel passages van de teksten van de Synodale Weg [d:497] algemene uitspraken staan over de posities die aanwezig zijn in het heilige volk van God, zinspelende verwijzingen naar wetenschappelijke en sociologische bevindingen, het gebruik van resultaten van exegese, die nog steeds bediscussieerd worden en discussie waard zijn, onbetwiste uitspraken over het einde van de metafysica en de verduistering van alle waarheid, algemene protocollen over de mogelijke publieke acceptatie van de leer van de Kerk en tenslotte verwijzingen naar niet bij naam genoemde theologen zonder de mogelijkheid van identificatie. Deze dingen zijn misschien heel duidelijk voor de auteurs van de teksten en voor gekwalificeerde lezers. Maar als we deel uitmaken van een groter geheel en deze teksten (met hun vertalingen in andere talen die al beschikbaar zijn) een wereldwijde circulatie beginnen te krijgen, lijkt het niet misplaatst om een slotdocument of iets dergelijks voor te stellen waarin een meer lineaire benadering en een geringer vertrouwen in beweringen die niet volledig zeker zijn, tot uitdrukking kunnen komen.
De eerste zorg is het literaire genre van de teksten. Aangezien dit geen Synode is maar een Synodale Weg [d:497], lijkt er voorlopig geen einddocument gepland te zijn. Maar moeten we niet denken aan zoiets als een slotdocument van de Synodale Weg [d:497] of iets dergelijks? Zo'n vraag dringt zich op als men opmerkt dat in veel passages van de teksten van de Synodale Weg [d:497] algemene uitspraken staan over de posities die aanwezig zijn in het heilige volk van God, zinspelende verwijzingen naar wetenschappelijke en sociologische bevindingen, het gebruik van resultaten van exegese, die nog steeds bediscussieerd worden en discussie waard zijn, onbetwiste uitspraken over het einde van de metafysica en de verduistering van alle waarheid, algemene protocollen over de mogelijke publieke acceptatie van de leer van de Kerk en tenslotte verwijzingen naar niet bij naam genoemde theologen zonder de mogelijkheid van identificatie. Deze dingen zijn misschien heel duidelijk voor de auteurs van de teksten en voor gekwalificeerde lezers. Maar als we deel uitmaken van een groter geheel en deze teksten (met hun vertalingen in andere talen die al beschikbaar zijn) een wereldwijde circulatie beginnen te krijgen, lijkt het niet misplaatst om een slotdocument of iets dergelijks voor te stellen waarin een meer lineaire benadering en een geringer vertrouwen in beweringen die niet volledig zeker zijn, tot uitdrukking kunnen komen.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
Het verband tussen de structuur van de Kerk en het fenomeen misbruik
De tweede zorg is het verband tussen de structuur van de Kerk en het fenomeen van misbruik van minderjarigen door geestelijken en andere vormen van misbruik. Het discours in de teksten, mede door hun lengte en de noodzakelijke veelvuldige herhalingen, lijkt geen rekening te houden met de specifieke aard van het kerkelijk lichaam. Het spreekt voor zich dat alles in het werk moet worden gesteld om verder misbruik van minderjarigen door geestelijken te voorkomen, maar dit mag niet betekenen dat het mysterie van de Kerk wordt gereduceerd tot een louter machtsinstituut of dat de Kerk van meet af aan wordt beschouwd als een structureel misbruik producerende organisatie die zo snel mogelijk onder controle van toezichthouders moet worden geplaatst. In dit opzicht is het grootste gevaar van veel van de operationele voorstellen van de teksten van de Synodale Weg [d:497] dat één van de belangrijkste verworvenheden van het Tweede Vaticaans Concilie verloren gaat, namelijk de duidelijke leer over de zending van de bisschoppen en dus van de lokale Kerk.
De tweede zorg is het verband tussen de structuur van de Kerk en het fenomeen van misbruik van minderjarigen door geestelijken en andere vormen van misbruik. Het discours in de teksten, mede door hun lengte en de noodzakelijke veelvuldige herhalingen, lijkt geen rekening te houden met de specifieke aard van het kerkelijk lichaam. Het spreekt voor zich dat alles in het werk moet worden gesteld om verder misbruik van minderjarigen door geestelijken te voorkomen, maar dit mag niet betekenen dat het mysterie van de Kerk wordt gereduceerd tot een louter machtsinstituut of dat de Kerk van meet af aan wordt beschouwd als een structureel misbruik producerende organisatie die zo snel mogelijk onder controle van toezichthouders moet worden geplaatst. In dit opzicht is het grootste gevaar van veel van de operationele voorstellen van de teksten van de Synodale Weg [d:497] dat één van de belangrijkste verworvenheden van het Tweede Vaticaans Concilie verloren gaat, namelijk de duidelijke leer over de zending van de bisschoppen en dus van de lokale Kerk.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
De visie op menselijke seksualiteit volgens de leer van de Kerk
De derde zorg heeft betrekking op de visie op menselijke seksualiteit volgens de leer van de Kerk, in het bijzonder zoals dit in de Catechismus van de Katholieke Kerk [1] van 1992 tot uitdrukking komt. De algemene indruk die in dit verband zou kunnen ontstaan bij het lezen van de teksten van de Synodale Weg [d:497] is dat er op dit gebied van de leer van de Kerk bijna niets te redden valt. Alles moet anders. Hoe kan men niet denken aan de impact die dit alles heeft op zoveel gelovigen die luisteren naar de stem van de Kerk en ernaar streven om haar richtlijnen in hun leven te volgen? Moeten ze soms denken dat ze tot nu toe alles verkeerd hebben gedaan?
De derde zorg heeft betrekking op de visie op menselijke seksualiteit volgens de leer van de Kerk, in het bijzonder zoals dit in de Catechismus van de Katholieke Kerk [1] van 1992 tot uitdrukking komt. De algemene indruk die in dit verband zou kunnen ontstaan bij het lezen van de teksten van de Synodale Weg [d:497] is dat er op dit gebied van de leer van de Kerk bijna niets te redden valt. Alles moet anders. Hoe kan men niet denken aan de impact die dit alles heeft op zoveel gelovigen die luisteren naar de stem van de Kerk en ernaar streven om haar richtlijnen in hun leven te volgen? Moeten ze soms denken dat ze tot nu toe alles verkeerd hebben gedaan?
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
Men moet niet te lichtvaardig denken dat de menselijke seksualiteit iets voor de hand liggends is en vrij is van de ambivalentie die elk menselijk handelen met zich meebrengt. Het zou wenselijk zijn geweest als de opstellers van de teksten en de Plenaire Vergadering van de Synodale Weg [d:497] voorzichtiger waren geweest en meer vertrouwen hadden gehad in de visie die het leergezag de afgelopen decennia heeft ontwikkeld met betrekking tot seksualiteit. Het behoud van het constitutieve leven-ontvangende en leven-gevende karakter van de menselijke persoon blijft een van de grote profetische taken van de gemeenschap van gelovigen in deze tijd van voortschrijdende commercialisering van het menselijk bestaan.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
De rol van vrouwen in de Kerk en in het bijzonder de kwestie van de toegang van vrouwen tot de priesterwijding
De vierde zorg betreft de rol van de vrouw in de Kerk en in het bijzonder de kwestie van de toegang van vrouwen tot de priesterwijding. Ook hier lijken de teksten van de Synodale Weg [d:497] geen recht te doen aan een participatieve hermeneutiek van de standpunten van het leergezag door alles terug te brengen tot de volgende stelling: De fundamentele waardigheid van vrouwen wordt in de katholieke Kerk niet gerespecteerd omdat zij geen toegang hebben tot de priesterwijding. Het standpunt van het leergezag is in werkelijkheid specifieker. Het cruciale punt is niet dat vrouwen niet tot priester gewijd kunnen worden in de katholieke Kerk; het punt is dat men de waarheid moet accepteren dat "de Kerk geen enkele volmacht heeft om vrouwelijke priesters te wijden" Ordinatio Sacerdotalis [[231|4]]
De vierde zorg betreft de rol van de vrouw in de Kerk en in het bijzonder de kwestie van de toegang van vrouwen tot de priesterwijding. Ook hier lijken de teksten van de Synodale Weg [d:497] geen recht te doen aan een participatieve hermeneutiek van de standpunten van het leergezag door alles terug te brengen tot de volgende stelling: De fundamentele waardigheid van vrouwen wordt in de katholieke Kerk niet gerespecteerd omdat zij geen toegang hebben tot de priesterwijding. Het standpunt van het leergezag is in werkelijkheid specifieker. Het cruciale punt is niet dat vrouwen niet tot priester gewijd kunnen worden in de katholieke Kerk; het punt is dat men de waarheid moet accepteren dat "de Kerk geen enkele volmacht heeft om vrouwelijke priesters te wijden" Ordinatio Sacerdotalis [[231|4]]
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
Hier vindt het besef deel uit te maken van een groter lichaam, een lichaam dat niet onsamenhangend is maar dat, volgens de uitdrukkelijke wil van Jezus de Heer, zijn leider heeft in Petrus en zijn opvolgers, zijn volle betekenis. Ik wil er meteen aan toevoegen dat de recente overwegingen van de Synodale Weg [d:497] om de Heilige Vader Franciscus te vragen deze kwestie opnieuw op te pakken, de zeer polemische toon van de relevante tekst over de toegang van vrouwen tot priesterwijding zeker tempert, en daar kunnen we alleen maar dankbaar voor zijn. Natuurlijk blijft de vraag open waar deze teksten van de Synodale Weg [d:497] uiteindelijk toe leiden. De broederlijke suggestie blijft om tot een rustiger synthese te komen die duidelijk meer in harmonie is met het "besef dat we constitutief deel uitmaken van een groter lichaam" waar mijn bijdrage op gericht is.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
De uitoefening van het kerkelijk leerambt en in het bijzonder de uitoefening van het bisschoppelijk leerambt
De vijfde en laatste zorg betreft de uitoefening van het leergezag van de Kerk en in het bijzonder de uitoefening van het leergezag van de bisschoppen. Bijna vergeten in de teksten van de Synodale Weg [d:497] is de eis van de Concilieconstitutie Dei Verbum en in het bijzonder de kwestie van de overdracht van het geloof dankzij de apostolische successie: "Opdat het evangelie intact en voor altijd levend zou blijven in de Kerk, hebben de apostelen bisschoppen als hun opvolgers nagelaten aan wie zij hun eigen functie van leraar hebben overgedragen hun eigen leergezag aan hen overgedragen" Dei Verbum [[576|7]]
De vijfde en laatste zorg betreft de uitoefening van het leergezag van de Kerk en in het bijzonder de uitoefening van het leergezag van de bisschoppen. Bijna vergeten in de teksten van de Synodale Weg [d:497] is de eis van de Concilieconstitutie Dei Verbum en in het bijzonder de kwestie van de overdracht van het geloof dankzij de apostolische successie: "Opdat het evangelie intact en voor altijd levend zou blijven in de Kerk, hebben de apostelen bisschoppen als hun opvolgers nagelaten aan wie zij hun eigen functie van leraar hebben overgedragen hun eigen leergezag aan hen overgedragen" Dei Verbum [[576|7]]
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
Al voordat het corpus van het Nieuwe Testament werd geschreven, bestond er inderdaad een gemeenschap van discipelen van de Heer Jezus die geroepen waren om het goede nieuws van de God van liefde aan alle mensen op aarde te brengen. Deze gemeenschap is echter een geordende gemeenschap, gegrondvest op één hoofd, Petrus, en onder leiding van de Twaalf, die tot taak hebben de getuigenis van de andere discipelen van de Heer te bevestigen. Door de eeuwen heen is deze orde in de "diaconía" van allen naar het Koninkrijk der Hemelen juist mogelijk gemaakt dankzij de aanwezigheid en de zending van de bisschoppen, en op een bijzondere manier dankzij de aanwezigheid en de zending van de bisschop van Rome. Juist daarom heeft hij de speciale taak om allen te begeleiden om liefde in waarheid en waarheid in liefde te leven. En als het waar is dat het leergezag onder het oordeel van het Woord staat, dan is het evenzeer waar dat juist door de uitoefening van het leergezag van de bisschoppen, en in het bijzonder van de bisschop van Rome, het Woord tot leven komt en levendig weerklinkt. Hoe troostrijk is het voor elke bisschop om zich altijd cum Petro en sub Petro te weten!
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
Het is daarom niet mogelijk om deze delicate en cruciale taak in het leven van de katholieke Kerk gelijk te stellen aan andere ambten in de Kerk, zoals die van theologen en experts in andere wetenschappen.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
We moeten elkaar willen "nodig hebben", we moeten elkaar willen verwachten, we moeten deze gemeenschap van leven en van de weg willen
Eerwaarde broeders, dit zijn de zorgen die ik u wilde voorleggen in de geest van het besef dat we allemaal deel uitmaken van een groter lichaam. De universele Kerk heeft de Kerk in Duitsland nodig, net zoals de Kerk in Duitsland de universele Kerk nodig heeft. Maar we moeten elkaar willen "nodig hebben", we moeten elkaar willen verwachten, we moeten deze gemeenschap van leven en van de weg willen. En in werkelijkheid is dat precies wat uw eerlijke en oprechte wens vraagt, om meer en meer een Kerk te zijn waar allen zich thuis kunnen voelen, waar allen zich deel van één familie kunnen voelen, een Kerk waar God zijn gezicht aan allen openbaart als Vader, Zoon en Heilige Geest, vooral nu na de dramatische hoofdstukken die we hebben meegemaakt door het gruwelijke misbruik van minderjarigen door geestelijken en de afhandeling ervan door sommige bisschoppen, die niet altijd overeenkwam met de ernst van de situatie.
Eerwaarde broeders, dit zijn de zorgen die ik u wilde voorleggen in de geest van het besef dat we allemaal deel uitmaken van een groter lichaam. De universele Kerk heeft de Kerk in Duitsland nodig, net zoals de Kerk in Duitsland de universele Kerk nodig heeft. Maar we moeten elkaar willen "nodig hebben", we moeten elkaar willen verwachten, we moeten deze gemeenschap van leven en van de weg willen. En in werkelijkheid is dat precies wat uw eerlijke en oprechte wens vraagt, om meer en meer een Kerk te zijn waar allen zich thuis kunnen voelen, waar allen zich deel van één familie kunnen voelen, een Kerk waar God zijn gezicht aan allen openbaart als Vader, Zoon en Heilige Geest, vooral nu na de dramatische hoofdstukken die we hebben meegemaakt door het gruwelijke misbruik van minderjarigen door geestelijken en de afhandeling ervan door sommige bisschoppen, die niet altijd overeenkwam met de ernst van de situatie.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
Moge de Heer onze bereidheid om elkaar nodig te hebben zegenen.
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediahttps://rkdocumenten.be/toondocument/8950-het-gaat-erom-dat-je-de-waarheid-moet-accepteren-nl